سوفیانیوز
سوفیانیوز: رتبه‌بندی سال 2024 شانگهای منتشر شد و 9 دانشگاه ایرانی در جمع 1000 دانشگاه برتر جهان قرار گرفتند. رتبه بندی شانگهای یکی از معتبرترین رتبه‌بندی‌های جهانی است که نتایج آن توسط دانشگاه شانگهای ژیائوتنگ منتشر می‌شود. این رتبه‌بندی برای اولین بار در سال 2003، در سطح بین‌المللی منتشر شد و از آن سال به بعد به‌طور سالانه به روز می‌شود.
به گزارش پایگاه خبری سوفیانیوز، رتبه‌بندی آکادمیک دانشگاه‌های جهان در سال 2024 (ARWU) توسط مشاور رتبه‌بندی شانگهای منتشر شده است. این نظام رتبه‌بندی به عنوان پیشگام رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهانی شناخته شده است. امسال بیش از 2500 موسسه مورد بررسی قرار گرفتند و 1000 دانشگاه برتر جهان منتشر شدند.
دانشگاه هاروارد برای بیست و دومین سال در صدر فهرست رتبه بندی قرار دارد و پس از آن استنفورد و MIT قرار دارند. سایر 10 دانشگاه برتر عبارتند از: کمبریج (چهارم)، برکلی (پنجم)، آکسفورد (ششم)، پرینستون (هفتم)، کلتک و کلمبیا (مشترک هشتم)، و شیکاگو (دهم).
در قاره اروپا، دانشگاه پاریس-ساکلی (دوازدهم) با سه رتبه ارتقاء یافته است، پس از آن ETH زوریخ در جایگاه (رتبه 21) قرار دارد.
در میان دانشگاه‌های آسیایی، دانشگاه شینهوا (رتبه 22) جایگاه خود را حفظ کرده و بار دیگر جایگاه خود را به عنوان بهترین در آسیا تضمین کرده است. دانشگاه ملبورن (رتبه 37) از سال 2011 به مدت چهارده سال متوالی در صدر سایر دانشگاه‌های اقیانوسیه قرار دارد.
شش دانشگاه به 100 دانشگاه برتر در ARWU 2024 راه یافتند، از جمله دانشگاه ایالتی اوهایو - کلمبوس از ایالات متحده (در رتبه 82)، دانشگاه پادشاه سعودی (90) از عربستان سعودی، دانشگاه هلسینکی (99) از فنلاند، و سه دانشگاه چین: دانشگاه ووهان (89)، دانشگاه شیان جیائوتنگ (95) و دانشگاه سیچوان (98).
پنج دانشگاه جدید در لیست 500 برتر حضور دارند و 32 دانشگاه برای اولین بار وارد 1000 دانشگاه برتر شده است.
حضور دانشگاه‌های ایران در این نظام رتبه‌بندی اولین بار با یک دانشگاه (دانشگاه تهران) در سال 2014 بوده است. در رتبه‌بندی سال 2024 دانشگاه علوم پزشکی تهران را ارتقا رتبه در صدر دانشگاه‌های ایرانی قرار گرفته است و با کسب رتبه در بازه 401-500 در جمع 500 دانشگاه برتر دنیا قرار دارد.
جایگاه دانشگاه‌های ایران در نظام رتبه‌بندی شانگهای در سال‌های مختلف
ردیف | دانشگاه | 2024 | 2023 | 2022 |
1 | دانشگاه علوم پزشکی تهران | 500-401 | 600-501 | 500-401 |
2 | دانشگاه تهران | 500-401 | 500-401 | 400-301 |
3 | دانشگاه تربیت مدرس | 700-601 | 800-701 | 600-501 |
4 | دانشگاه علوم پزشکی ایران | 800-701 | - | 1000-901 |
5 | دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی | 800-701 | 800-701 | 800-701 |
6 | دانشگاه صنعتی شریف | 800-701 | 800-701 | 700-601 |
7 | دانشگاه صنعتی امیرکبیر | 1000-901 | 700-601 | 700-601 |
8 | دانشگاه علم و صنعت ایران | 1000-901 | 1000-901 | 900-801 |
9 | دانشگاه تبریز | 1000-901 | 800-701 | 1000-901 |
تغییرات رتبه بندی نسبت به سال گذشته
پیش از این دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه علوم پزشکی مشهد و دانشگاه علوم پزشکی شیراز در رتبه بندی‌های سال های گذشته حضور داشتند.
ضمن اینکه در رتبه‌بندی سال 2024 تعداد دانشگاه‌های ایرانی از 10 دانشگاه سال 2023 به تعداد 9 دانشگاه کاهش یافته است. این تعداد در رتبه بندی 2022 تعداد 11 دانشگاه بود.
روش‌شناسی رتبه‌بندی شانگهای
شانگهای یکی از نظام‌های معتبر رتبه بندی در سطح بین المللی است. کیفیت آموزش، کیفیت اعضای هیئت علمی، برونداد پژوهشی و عملکرد سرانه، چهار معیار به کار برده شده در نظام رتبه بندی شانگهای است که توسط شش شاخص ارزیابی می‌شوند.
این 6 شاخص عبارتند از: تعداد فارغ التحصیلان برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد اعضای هیئت علمی برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد محققان پراستناد در 21 حیطه موضوعی، تعداد مقالات منتشر شده در دو مجله Nature و Science، تعداد مقالات نمایه شده در نمایه‌نامه‌های توسعه یافته علوم و علوم اجتماعی و عملکرد دانشگاهی با توجه به اندازه سازمان.
منابع گردآوری داده در این رتبه بندی شامل وب سایت‌های جوایز نوبل، مدال فیلدز، پایگاه‌های اطلاعاتی و اطلاعات آماری دولتی است. اطلاعات پژوهشی دانشگاه‌ها نیز از پایگاه استنادی WOS استخراج می‌شود. بیش از 2500 دانشگاه هر ساله مورد بررسی قرار گرفته و رتبه بندی می‌شوند و در نهایت رتبه 1000 دانشگاه برتر جهان منتشر می‌شود.
