اعضای هیئت علمی علوم پزشکی برای داوری و انتشار مقالات باید شناسه اخلاق أخذ کنند

به گزارش سوفیانیوز به نقل از مهر، مرکز جذب و امور هیئت علمی و نخبگان در اطلاعیه ای اعلام کرد: دستورالعمل ارسالی از سوی معاونان آموزشی، تحقیقات و فناوری در خصوص ضرورت اخذ شناسه اخلاق برای کلیه مستندات انتشار یافته پژوهشی جهت کلیه اعضای هیئت علمی و نیز شرکت کنندگان در فراخوان‌های جذب اعضای هیئت علمی ابلاغ شد.

در این اطلاعیه آمده است: بررسی و اعمال امتیاز به کلیه مستندات پژوهشی شامل مقالات، طرح‌های تحقیقاتی ، پایان‌نامه‌ها و ... در فراخوان جذب اعضای هیئت علمی و نیز ارتقای مرتبه و ترفیع پایه سالیانه مستلزم وجود مصوبه و شناسه اختصاصی کمیته اخلاق خواهد بود.

در نامه دکتر یونس پناهی معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت خطاب به حوزه معاونت آموزشی آمده است:

«بازگشت به نامه شماره 500/6072ﺩ مورخ 1402/8/1 ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺍﺧﺬ ﺷﻨﺎﺳﻪ ﺍﺧﻼﻕ ﺑﺮﺍی ﻣﻘﺎﻻﺕ چاپ ﺷﺪﻩ به ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﺍﻣﺘﯿﺎﺯ پژﻭهشی ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺤﻀﺎﺭ می رساند ﻣﻄﺎﺑﻖ با «ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ نحوه تشکیل، روش کار و شرح وظایف کارگروه/ کمیته های اخلاق در پژوهش» مصوب وزیر بهداشت، کارگروه/ کمیته های اخلاق در پژوهش ﺻﺮﻓﺎ ﺑﺮﺍی پروپوزﺍﻝ ﻃﺮﺡﻫﺎ و پایان ﻧﺎﻣﻪﻫﺎیی که ﻗﺒﻼ ﺗﻮﺳﻂ یک ﺷﻮﺭﺍی علمی ﺻﻼﺣﯿﺖ ﺩﺍﺭ بررسی و ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ، میﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻣﺼﻮﺑﻪ و ﺷﻨﺎﺳﻪ ﺍﺧﺘﺼﺎصی ﺍﺧﻼﻕ در پژﻭﻫﺶ ﺻﺎﺩﺭ کنند و ﺻﺪﻭﺭ ﺷﻨﺎﺳﻪ ﺍﺧﻼﻕ در پژوهش برای مقالات امکان پذیر نبوده و مصداق بارزی از تخلف پژوهشی محسوب می شود.

ضمنان مطابق با این دستورالعمل، سردبیران مجلات کشور موظف هستند تا شناسه اخلاق در پژوهش را از نویسندگان جهت تایید و چاپ مقالات دریافت کنند. مقالاتی مانند نامه به سردبیر، کامنتری (تفسیری) و مقالات مرروی (روایتی و نظام مند) نیاز به ارائه شناسه اخلاق ندارند.

در حال حاضر بسیاری از موسسات وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشگاه آزاد اسلامی نیز دارای کارگروه/ کمیته های اخلاق در پژوهش بوده و شناسه اخلاق برای ﻃﺮﺡ پژوهشی/ پایان ﻧﺎﻣﻪ صادر می کنند، لذا دریافت شناسه اخلاق در پژوهش از نویسندگان مقالات توسط سردبیر مجلات تحت پوشش «وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» و «وزارت علوم، تحقیقات و فناوری» برای داوری و انتشار مقالات (به جز موارد ذکر شده) ضروری است.

همانگونه که مستحضرید و پیرو نامه شماره 700/4185ﺩ مورخ 1402/8/1 لازم است پروپوزال مطالعات مربوط به مراکز و معاونت های ستادی وزارت بهداشت، جهت بررسی و اخذ مصوبه و شناسه اختصاصی اخلاق در پژوهش، ابتدا به دبیرخانه کارگروه وزارتی اخلاق در پژوهش ارسال شود تا پس از ارزیابی اولیه پروپوزال در دبیرخانه، کارگروه بررسی کننده مطالعه تعیین و به مجری اصلی اعلام شود.

ضمنا پروپوزال مطالعاتی که فاقد موضوعیت اخلاقی باشند می توانند در کارگروه غربالگری کمیته های اخلاق و بدون نیاز به طرح در جلسه اصلی کمیته مورد بررسی قرار گرفته و در صورت تایید، مصوبه و شناسه اخلاق در پژوهش را دریافت کنند.»

همچنین در نامه دکتر ابوالفضل باقری فرد، معاون آموزشی وزارت بهداشت در این خصوص خطاب به روسای دانشگاه های علوم پزشکی آمده است:

« پیرو بخشنامه شماره 500/2738ﺩ مورخ 1400/5/24 معاونت آموزشی وزارت بهداشت، در خصوص پرونده های ارتقای ارسالی از آن موسسه، باید کلیه مستندات اولیه جهت چاپ مقالات، نظیر کد مصوبه اخلاق پایان نامه یا طرح تحقیقاتی مطابق فرم مربوطه و به صورت کامل برای هر مقاله تکمیل و با پرونده فیزیکی به مرکز جذب و امور هیات علمی و نخبگان وزارت بهداشت ارسال شود.

از تاریخ مکاتبه نسبت به ارسال مقالات فاقد نظریه کمیته اخلاق موسسه اجتناب شود و پرونده های فاقد فرم تکمیل شده مربوطه، عودت داده می شود.»