پاسخ به سوالات پرتکرارِ قبل و بعد از دفاعِ پایان‌نامه
سوفیانیوز: دانشجویان اغلب برای قبل از دفاع پایان‌نامۀ خود سوالاتی دارند که در این مطلب سعی کردیم به برخی از سوالات پرتکرار دانشجویان پاسخ دهیم، پس با ما همراه باشید.
مراحل انتخاب عنوان پایان‌نامه و استاد راهنما به چه صورت است؟
مراحل انجام پایان‌نامه تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری)
– انتخاب زمینه‌ی موردعلاقه برای تحقیق و پژوهش
– انجام تحقیقات مقدماتی برای بررسی موضوعات روز
– انتخاب استاد راهنمایی که در زمینه‌ی موردنظر، تخصص و سابقه‌ی تحقیق و پژوهش مناسب داشته باشد.
– انتخاب عنوان پایان‌نامه با مشورت استاد راهنما
– تکمیل فرم پروپوزال به‌صورت مکتوب یا از طریق سامانه‌ی پایان‌نامه‌ها و ارائه به گروه تخصصی برای بررسی و تصویب
– تصویب پایان‌نامه و شروع فرصت تحقیق و پژوهش
مهمترین نکات در انتخاب عنوان پایان‌نامه
– عنوان پایان نامه نباید خیلی کوتاه یا خیلی طولانی باشد.
– باید در برگیرنده تمام محتویات کار تحقیقاتی باشد.
– از بکاربردن کلمات مخفف، اصطلاحات، کلمات غیر مصطلح و کلمات انگلیسی که معادل فارسی دارند اجتناب شود.
– به صورت خبری نوشته شود و از عناوین اختصاری استفاده نشود.
– در بعضی از کارهای تحقیقاتی نیاز است که سال، مکان و جامعه آماری در تحقیق ذکر شود.
آیا می‌توان در عنوان یا متن پایان‌نامه از عبارات انگلیسی استفاده کرد؟
درصورتی‌که معادل فارسی ندارد بله اما تا آنجا که امکان دارد باید از به‌کار بردن کلمات مخفف، اصطلاحات، کلمات غیرمصطلح و کلمات انگلیسی که معادل فارسی دارند در عنوان و متن پایان‌نامه خودداری نمود.
حداقل زمان مجاز برای برگزاری جلسه‌ی دفاع از پایان‌نامه چقدر است؟
دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد، حداقل بعد از گذشت شش ماه از تاریخ تصویب پروپوزال می‌توانند از پایان‌نامه خود دفاع کنند و دانشجویان مقطع دکتری، حداقل یکسال.
قبل و بعد از دفاع باید چه کارهایی انجام و چه مراحلی طی شود؟
قبل از دفاع:
دانشجوی تحصیلات تکمیلی می‌تواند حداقل پس از گذشت شش ماه از تاریخ تصویب پایان‌نامه، نسبت به برگزاری جلسه دفاع اقدام نماید.
باید ضمن هماهنگی با اساتید راهنما و مشاور (در صورت وجود)، یک نسخه از پایان‌نامه را جهت بررسی و تأیید نهایی در اختیار ایشان قرار دهد.
همچنین جهت تعیین داوران و تاریخ دفاع با مدیر گروه هماهنگ کرده و یک نسخه از پایان‌نامه را جهت بررسی در اختیار داوران قرار دهد.
سپس نسبت به أخذ کد پایان‌نامه اقدام کرده، فرم‌های مربوطه را تکمیل و تحویل دفتر تحصیلات تکمیلی دانشکده نموده و برخی فرم‌ها را در سامانه پایان‌نامه‌ها بارگذاری (Upload) می‌نماید.
دانشجو باید پیش از برگزاری جلسه دفاع، پایان‌نامه‌ی خود را در سامانه آموزش تمدید و شهریه را (در دانشگاه‌های غیردولتی) تسویه حساب نماید.
پیش از برگزاری جلسه دفاع، باید فایل Word کل پایان‌نامه جهت بررسی و اصالت سنجی به دفتر پژوهش دانشکده ارائه شود.
میزان شباهت متن پایان‌نامه با سایر منابع موجود در بانک اطلاعاتی باید کمتر از 35 درصد باشد.
بعد از دفاع:
– تکمیل فرم تایید انجام اصلاحات و تحویل آن به دفتر تحصیلات تکمیلی دانشکده
در برخی از دانشگاه‌ها، یک ماه بعد از تاریخ دفاع برای انجام اصلاحات و اخذ امضاهای فرم مربوطه فرصت تعیین شده است. درصورتی‌که بیش از یک ماه از تاریخ دفاع گذشته باشد، می‌بایست در اولین فرصت نسبت به انجام اصلاحات، تکمیل فرم مربوطه و تحویل آن به دفتر تحصیلات تکمیلی دانشکده اقدام شود.
– أخذ نمره مقاله یا تکمیل فرم انصراف از مقاله و تحویل آن به دفتر تحصیلات تکمیلی دانشکده
– ارسال مستندات پایان‌نامه به دفتر تحصیلات تکمیلی واحد توسط دفتر تحصیلات تکمیلی دانشکده
– امضای صورت جلسه‌ی دفاع توسط معاونت پژوهشی بعد از تایید مستندات توسط دفتر تحصیلات تکمیلی
– أخذ دو نسخه صورت‌جلسه‌ی دفاع از دفتر تحصیلات تکمیلی دانشکده توسط دانشجو برای تحویل به دفتر ثبت نمرات و درج تصویر آن در فایل پایان‌نامه
– تحویل فایل word و pdf پایان‌نامه به استاد راهنما و مشاور (در صورت وجود)، کتابخانه و دفتر تحصیلات تکمیلی دانشکده (ممکن است برخی افراد یا بخش‌ها نسخه‌ی صحافی شده نیز دریافت کنند.)
– تکمیل فرم تحویل نسخه‌ی پایان‌نامه و تحویل آن به دفتر تحصیلات تکمیلی دانشکده
– انتقال پرونده پایان‌نامه به بایگانی آموزش (در برخی از دانشگاه‌ها)
– أخذ فرم تسویه حساب از کارشناس آموزش
تاریخ فارغ‌التحصیلی چه تاریخی محسوب می‌شود؟ تاریخ دفاع از پایان‌نامه، تاریخ تسویه حساب یا تاریخ صدور مدرک؟
برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی ارشد و دکتری، تاریخ دفاع از پایان‌نامه، تاریخ فراغت از التحصیل محسوب می‌شود.
برای نگارش پایان‌نامه باید از چه فونتی استفاده شود؟
بستگی به راهنمای نگارش پایان‌نامه دارد. در حال حاضر در اغلب دانشگاه‌ها از فونت‌های سری B از جمله Lotus ،Zar ،Nazanin و Mitra استفاده می‌کنند.
نحوه‌ی محاسبه‌ی شهریه‌ی پایان‌نامه در دانشگاه آزاد اسلامی چگونه است؟ آیا پرداخت شهریه‌ی پایان‌نامه ارتباط مستقیم با تصویب پروپوزال یا دفاع از پایان‌نامه دارد؟
نحوه‌ی محاسبه‌ی شهریه‌ی پایان‌نامه در دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به سال ثبت‌نام دانشجو متفاوت است. می‌توانید این موضوع را از قسمت شهریه دانشگاه خود سؤال کنید. اما پرداخت شهریه پایان‌نامه ارتباطی با تصویب یا عدم تصویب پروپوزال ندارد.
اگر دانشجو علاوه بر پایان‌نامه، واحد دیگری داشته باشد مانند سمینار، باید هم شهریه ثابت و هم شهریه متغیر پرداخت کند اما در ترم‌های آتی که تنها پایان‌نامه باقی مانده و مابقی واحدها گذرانده شده است، باید پایان‌نامه را در سامانه آموزش تمدید و نصف شهریه‌ی ثابت را پرداخت کند.
درصورتی‌که جلسه دفاع از پایان‌نامه برگزار شده باشد، تاریخ دفاع، تاریخ فارغ‌التحصیلی محسوب شده و دیگر نیازی به تمدید پایان‌نامه و پرداخت شهریه نمی‌باشد.
آیا می‌شود به جای پایان‌نامه، واحد درسی انتخاب کرد؟
طبق نامه شماره 30/74556 مورخ 98/11/16، در اجرای تبصره 3 ماده 23 شیوه نامه اجرایی آیین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد بخشنامه 10/47581 مورخ 95/7/10 دانشگاه آزاد اسلامی این دستورالعمل با هدف حفظ کیفیت آموزشی و به منظور تبدیل شیوه تحصیل دانشجویان از «آموزشی – پژوهشی» به «آموزشی» تنظیم شده است.
توجه:
با عنایت به متمم دستورالعمل تبدیل وضعیت از «آموزشی – پژوهشی» به «آموزشی» به شماره 30/52917 مورخ 99/10/22، استفاده از این شیوه نامه فقط برای دانشجویان ورودی 96 و قبل از آن، قابل اجرا است.
داوران پایان‌نامه را چه کسی انتخاب می‌کند؟ آیا دانشجو می‌تواند پیشنهاد دهد؟
داوران جلسه دفاع توسط مدیرگروه تعیین می‌گردند. دانشجو اجازه پیشنهاد و اظهارنظر در این مورد را ندارد.
اصالت سنجی باید پیش از برگزاری جلسه دفاع انجام شود یا پس از آن؟
اصالت‌سنجی پایان‌نامه چیست؟
به فرایند بررسی میزان مشابهت متن پایان‌نامه‌ی شما با متن سایر پایان‌نامه‌ها، اصالت‌سنجی، مشابهت‌سنجی یا همانندجویی گفته می‌شود. میزان مشابهت متن پایان‌نامه‌ی شما با سایر منابع موجود در بانک اطلاعاتی باید کمتر از 35 درصد باشد. در برخی دانشگاه‌ها، میزان درصد مشابهتِ قابل قبول کمی متفاوت است.
اصالت‌سنجی باید چه زمانی انجام شود؟
باید پیش از برگزاری جلسه دفاع انجام شود.
برای اصالت‌سنجی پایان‌نامه چه مستنداتی لازم است؟
برای انجام اصالت‌سنجی باید فایل کل پایان‌نامه شامل عنوان، فهرست مطالب، چکیده‌ی فارسی، متن پایان‌نامه، فهرست منابع، چکیده و عنوان انگلیسی در قالب فایل Word با پسوند docx تحویل حوزه‌ی پژوهش یا دفتر تحصیلات تکمیلی داده شود. تنها افراد تعیین‌شده در حوزه‌های پژوهشی به سامانه اصالت‌سنجی دسترسی دارند و می‌توانند کار بررسی پایان‌نامه را انجام دهند.
آیا برای انجام اصالت‌سنجی پایان‌نامه باید تصاویر موجود در متن پایان‌نامه حذف شوند؟
نیازی به حذف تصاویر پایان‌نامه نیست. این کار توسط نرم‌افزار مربوطه انجام می‌شود. تنها مزیت حذف تصاویر این است که به دلیل کاهش حجم، سریع‌تر بارگذاری (Upload) شده و زمان کمتری جهت اعلام نتیجه صرف خواهد شد.
چطور می‌توان فهمید کجای متن باعث بالا رفتن میزان درصد مشابهت شده است؟ آیا در گزارش به آن بخش‌ها اشاره می‌شود؟
سامانه اصالت‌سنجی دانشگاه آزاد اسلامی به‌صورت کلی درصد مشابهت را اعلام می‌کند و به‌طور دقیق مشخص نمی‌کند کجای متن باعث بالا رفتن میزان درصد مشابهت شده است. در مورد سایر سامانه‌های مشابهت‌سنج اطلاع دقیقی در دست نداریم.
آیا راه‌کاری برای کاهش میزان درصد مشابهت پایان‌نامه با سایر منابع وجود دارد؟
اگر میزان درصد مشابهت متن پایان‌نامه‌ی شما بالا است، جمله‌بندی آن بخش‌هایی از پایان‌نامه که از منابع دیگر استفاده شده، به‌ویژه بخش پیشینه‌ی تحقیق را تغییر دهید تا درصد مشابهت پایین بیاید. معمولاً برای نگارش فصل‌های اول و دوم که بیشتر از منابع دیگر، کپی‌برداری می‌شود، میزان درصد مشابهت را بالا می‌برد. توصیه می‌شود متن پایان‌نامه را به‌دقت بررسی کنید و هر جا که به یک منبع ارجاع داده‌شده را یافته و جمله‌بندی‌های آن پاراگراف را تغییر دهید.
فرصت یا مهلت انجام اصلاحات پایان نامه بعد از برگزاری جلسه‌ی دفاع و ارائه‌ی آن به هیئت داوران چقدر است؟
طبق بخشنامه، حداکثر یک ماه بعد از تاریخ دفاع باید اصلاحات خواسته شده انجام، به هیئت داوران تحویل داده و امضاهای فرم مربوطه اخذ شود.
درصورتی‌که دانشجو به هر دلیل موفق به انجام اصلاحات در زمان تعیین‌شده نشود، باید در اولین فرصت نسبت به انجام اصلاحات، تکمیل و تحویل فرم مربوطه به دفتر تحصیلات تکمیلی اقدام نماید.
دانشجوهای مقطع کارشناسی ارشد و دکتری حداکثر چند ترم می‌توانند به تحصیل ادامه دهند و از پایان‌نامه‌ی خود دفاع کنند؟
در مقطع کارشناسی ارشد، 6 ترم و در مقطع دکتری، 9 ترم.
البته دانشجوهای خانم و آقایانی که مشکل نظام وظیفه نداشته باشند می‌توانند با اجازه شورای آموزشی تا زمان دفاع از پایان‌نامه به تحصیل ادامه دهند مشروط بر اینکه شهریه آنها به‌روز و همسان با دانشجوهای جدید الورود محاسبه شود.
