(عکس) ایران باستان در دل کوه‌های زاگرس؛ سنگ‌نگاره‌های «طاق بستان» که با زیبایی و عظمت خود هر بیننده‌ای را مسحور می‌کند

به گزارش سرویس تاریخ پایگاه خبری سوفیانیوز، طاق بستان، یکی از برجسته‌ترین میراث‌های تاریخی ایران، در دل رشته‌کوه زاگرس در استان کرمانشاه قرار دارد. این مکان شامل مجموعه‌ای از طاق‌ها و نقش‌برجسته‌هایی است که توسط شاهان ساسانی در دل کوه حجاری شده‌اند. در این نقش‌ها، صحنه‌های تاج‌گذاری و مراسم شکار با جزئیات هنرمندانه به تصویر کشیده شده‌اند که اهمیت تاریخی و هنری زیادی دارند. موقعیت جغرافیایی طاق بستان، در نزدیکی منابع آبی و دشت‌های سرسبز، آن را به مکانی مورد علاقه برای شاهان ساسانی تبدیل کرده و باعث شده این مجموعه در مسیر جاده ابریشم قرار گیرد.

بخش‌های اصلی طاق بستان شامل دو ایوان بزرگ و کوچک و نقش‌برجسته تاج‌گذاری اردشیر دوم است. ایوان بزرگ که به تاج‌گذاری خسرو پرویز اختصاص دارد، با فضای مربع شکل و دیوارهایی پوشیده از نقش‌های حیوانات، فرشتگان، و صحنه‌های شکار مزین شده است. در این طاق، خسرو پرویز با اسب معروفش، شبدیز، نشان داده شده و صحنه‌ای زیبا از جشن و بزم شاهانه را به تصویر می‌کشد. در کنار او، نقش آناهیتا به عنوان ایزدبانوی آب‌ها و فراوانی نیز دیده می‌شود.

ایوان کوچک به تاج‌گذاری شاهپور دوم و سوم تعلق دارد. این بخش دارای فضایی مستطیل شکل است و دو کتیبه به خط پهلوی در دیواره‌های آن حکاکی شده است. در این کتیبه‌ها، شاهان ساسانی با جزئیات دقیق و لباس‌های چین‌دار دیده می‌شوند. همچنین، زیر پای اردشیر دوم نقش امپراتور شکست‌خورده روم، ژولیان، حجاری شده که نماد پیروزی ساسانیان بر رومیان است و از قدرت و عظمت شاهان ساسانی حکایت دارد.

یکی از شگفتی‌های طاق بستان، نقش‌برجسته شکارگاه سلطنتی است که نخستین تابلوی سنگی با اصول نقاشی در جهان محسوب می‌شود. در این بخش، صحنه‌ای از شکار گراز به تصویر کشیده شده که با جزئیات حرکت و نمایش شگفت‌انگیز، یکی از شاهکارهای هنر سنگ‌نگاری جهان به شمار می‌رود. همچنین، تصاویری از نوازندگان و زنان موسیقی‌دان که در حال نواختن چنگ و سازهای بادی هستند، هنر و فرهنگ دوره ساسانی را به خوبی به نمایش می‌گذارند.

در دوران قاجار، به این مجموعه افزوده شد و سنگ‌نگاره‌ای از محمدعلی میرزا دولتشاه و خانواده‌اش در سمت چپ ایوان بزرگ قرار گرفت. در این سنگ‌نگاره، شاعر کرمانشاهی، «بسمل»، در مدح محمدعلی میرزا اشعاری نگاشته و طاق بستان را به کوه طور تشبیه کرده است. این کتیبه‌ها و نگاره‌های قاجاری نیز بر اهمیت فرهنگی طاق بستان در دوره‌های بعدی افزوده‌اند.