راهنمای جامع و کامل برای ادامه تحصیل در خارج از کشور

هر سال تعداد زیادی از دانشجویان ایرانی تصمیم به ادامه تحصیل در دانشگاه‌های خارج از کشور می‌گیرند. دلیل این تصمیم به پرشدن ظرفیت دانشگاه‌های معتبر، محدودیت در انتخاب شغل مرتبط با رشته تحصیلی و کمبود منابع آموزشی و امکانات نوین بر می‌گردد. تا اینجای قضیه همه چیز خوب است اما مشکل از آنجایی شروع می‌شود که دانشجویان نمی‌دانند که برای مهاجرت تحصیلی باید چکار کنند و در برخی اوقات با مشکلاتی در این زمینه روبرو می‌شوند.

برخی از کشورها شرایط بهتری برای ادامه تحصیل دانشجویان ایرانی دارا هستند. به طور کلی، متقاضیان فاکتورهایی نظیر هزینه تحصیل، هزینه زندگی، زبان، شرایط دریافت ویزا و فرصت‌های شغلی را برای تصمیم‌گیری در رابطه با تحصیل مد نظر قرار می‌دهند. اولین و مهم‌ترین نکته‌ای که باید مد نظر قرار دهید این است که ادامه تحصیل خارج از کشور نه آسان است و نه ارزان. علاوه بر این، دانشگاه‌‌هایی که به صورت بین المللی فعالیت می‌کنند برای پذیرش دانشجویان خارجی شرایط سخت و پیچیده‌ای دارند.

البته، مهم نیست که در حال حاضر چه شرایطی دارید، اگر نحوه اپلای‌کردن برای دانشگاه‌های مختلف را بلد باشید و از شرایط پذیرش هر کشور آگاه باشید، کار خیلی سختی در این زمینه نخواهید داشت. در ادامه این مقاله، توضیح مفصلی درباره کشور مناسب، زمان مناسب، آزمون‌های مورد نیاز و مدارک مورد نیاز برای تحصیل در خارج را به شما ارائه خواهیم کرد.

ادامه تحصیل در خارج کشور می تواند خیلی هیجان انگیز باشد اما قبل از این که برای این کار اقدام کنید باید چند سوال اساسی که در ادامه مطرح شده است با صداقت پاسخ دهید:

• آیا می توانم برای مدت طولانی از خانواده دوستان و کشورم دور بمانم؟

• آیا می‌توانم خود را با فرهنگ کشور جدید وفق بدهم؟

• آیامی توانم به زندگی کردن در یک مکان جدید و غریبه عادت کنم یا برایم سخت است؟

• آیا هدف من از ادامه تحصیل در خارج از کشور، ارتقای سطح علمی خودم است؟

اگر پاسخ شما به تمام این سوالات “بله” است، تحصیل در دانشگاه‌‌های خارجی احتمالاً گزینه خوبی برای شما باشد. پس از گذر از مرحله سوالات باید به فکر پذیرش گرفتن در دانشگاه‌های خارجی باشد. در ادامه مابقی شرایط مربوط به ادامه تحصیل در خارج کشور را با یکدیگر مورد بررسی قرار خواهیم داد.

انتخاب زمان مناسب برای ادامه تحصیل در خارج از کشور

یکی از نکات مهم در فرآیند تصمیم‌گیری، انتخاب زمان مناسب است. به عبارت دیگر، باید برای خود تعیین کنید که چه زمانی تصمیم دارید برای ادامه تحصیل در دانشگاه‌های خارج از کشور اقدام کنید. به طور کلی، فرآیند آماده شدن شرایط برای ادامه تحصیل در خارج از کشور حدود یک سال زمان می‌برد. بنابراین، باید حداقل یکسال زودتر از تصمیم‌گیری برای انجام کارهای اولیه اقدام کنید.

خیلی از دانشگاه‌ها، شرایط زمانی خاصی را برای متقاضیان در نظر می‌گیرند. برای مثال، آن‌ها را ملزم می‌کنند تا درخواست خود را 6 ماه قبل از شروع برنامه‌ریزی ارائه دهند. بنابراین، یک سال زمان این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد تا با صبر و حوصله کارهای خود را انجام دهید و بهترین روش بورسیه تحصیلی را انتخاب کنید.

در حقیقت، فرآیند درخواست و اخذ پذیرش از دانشگاه‌های خارجی را هر چه زودتر شروع کنید، شانس موفقیت شما بیشتر خواهد شد. برای مثال، اگر کمتر از 3 ماه برای ارسال درخواست به دانشگاه مورد نظر شما زمان مانده باشد، شانس پذیرش به احتمال خیلی زیاد صفر خواهد بود و درخواستتان ریجکت خواهد شد. بنابراین سعی کنید همه چیز را برای دقیقه 90 نگذارید و حداقل یکسال برای بورسیه تحصیلی زمان در نظر داشته باشید.

انتخاب کشور مناسب برای ادامه تحصیل در خارج از کشور

شهرها و کشورهای زیادی در سراسر جهان وجود دارند که می‌توانید یکی از آن‌ها را با توجه به شرایط آموزش و هزینه‌های زندگی برای تحصیل در خارج از کشور انتخاب کنید. البته، بهتر است ابتدا کشورها یا شهرهایی که به آن ها بیشتر علاقه دارید در آن‌ ادامه تحصیل دهید را انتخاب کرده و با توجه به آن‌ تصمیم‌گیری نهایی خود را انجام دهید.

برای مثال شما دوست دارید در یک کشور انگلیسی زبان ادامه تحصیل دهید یا دوست دارید در یک کشور غیر انگلیسی زبان ادامه تحصیل دهید؟! یا آیا شما دوست دارید در یک کشور که بیشتر بافت شلوغ و شهری دارد ادامه تحصیل دهید یا در یک کشور با بافت روستایی و آرام؟

پاسخ شما به سوالاتی که در بالا مطرح شد، مشخص می‌کند که کدام کشورها را می‌توانید برای ادامه تحصیل انتخاب کنید. به عبارت دیگر، می‌توانید متوجه شوید که بهترین کشور برای ادامه تحصیل در دانشگاه‌ با توجه به شخصیت و تجربه شما کدام است. در واقع، کشوری که به آن وارد می‌شوید باید با روحیه شما هماهنگی داشته باشد. برای مثال، شما می‌توانید کشور مورد نظر را از لحاظ شرایط آموزشی، شرایط ویزای تحصیلی، آب و هوا، آینده شغلی، آداب و رسوم و قوانین و مقررات بررسی کنید.

اگر متقاضی ادامه تحصیل در خارج از کشور هستید، فارغ از انتخاب کشور، دانشگاه و رشته مورد نظر، بایستی یک سری مدارک عمومی را ارائه کنید. در ادامه مختصرا این مدارک را شرح می‌دهیم.

گذرنامه معتبر

گذرنامه شما بایستی حداقل دارای یک سال اعتبار باشد.

مدارک تحصیلی ترجمه شده

تمامی مدارک تحصیلی از جمله دیپلم، کارشناسی، ارشد و دکترا بایستی در یک دارالترجمه معتبر ترجمه شده و مهر شده با مهرهای وزارت خارجه و دادگستری باشد.

تقاضانامه

بعضی از دانشگاه‌ها از متقاضیان می‌خواهند که پس از دریافت نام کاربری و پسورد، برای تکمیل اپلیکیشن در سایت دانشگاه اقدام کنند. برخی از دانشگاه‌ها برای بررسی مدارک شما درخواست مبلغی می‌کنند که بایستی از طریق کارت اعتباری بین‌المللی اقدام به پرداخت آن کنید.

توصیه نامه

برخی از دانشگاه‌ها، علاوه بر مدارک گفته شده از فرد متقاضی می‌خواهند که یک توصیه‌نامه از طرف استاد یا محققی که شخص متقاضی را می‌شناسند و یا در جریان وضعیت تحصیلی او هستند ارائه دهد. البته لازم به ذکر است که داشتن توصیه نامه حتی از معتبرترین اشخاص آکادمیک نمی‌تواند تضمینی برای پذیرش درخواست شما از طرف دانشگاه مقصد باشد.

به طور کلی نمی‌توان کشوری را از تمام جهات برای ادامه تحصیل نسبت به بقیه برتر دانست. فاکتورهای بسیار زیادی برای انتخاب کشور مقصد وجود دارند. سطح علمی دانشگاه مورد نظر، هزینه‌های تحصیل، فاصله کشور مورد نظر با ایران، وضعیت بازار کار، آب و هوا و شرایط اقلیمی و… معیارهای مختلفی جهت انتخاب کشور مورد نظر هستند. در ادامه به اختصار در مورد کشور آلمان و ایتالیا صحبت می‌کنیم که در رنکینگ دانشگاه‌های جهانی دارای رتبه قابل قبولی هستند.

ادامه تحصیل در کشور آلمان

تحصیل در کشور آلمان رایگان است و در برخی از دانشگاه هزینه ترمی 250 یورو از دانشجو دریافت می‌شود. کیفیت آموزشی در کشور آلمان بسیار بالا است و تنوع رشته‌های تحصیلی نیز در سطح خوبی قرار دارد. علاوه بر این، آلمان کشور بسیار امنی است و شرایط پیدا کردن شغل پس از اتمام تحصیل نیز در اختیار فارغ‌التحصیلان قرار دارد. برای پذیرش در دانشگاه‌های این کشور باید آزمون‌هایی نظیر آزمون TestAS و آزمون زبان DSH یا TestDaf را با موفقیت پشت سر بگذارید.

ادامه تحصیل در کشور ایتالیا

کشور ایتالیا بعد از استرالیا و کانادا، ساده‌ترین شرایط را در زمینه پذیرش دانشجو دارد. فرصت تحصیل رایگان با دریافت بورسیه تحصیلی استانی ایتالیا در اختیار دانشجویان ایرانی قرار دارد. دریافت این بورسیه برای تمامی مقاطع تحصیلی امکان‌پذیر است و به دانشجویانی با وضعیت مالی ضعیف تعلق می‌گیرد. علاوه بر این، هزینه زندگی در ایتالیا در مقایسه با کشورهای اروپایی دیگر ارزان‌تر است.

پس از این که تصمیم گرفتید برای ادامه تحصیل به کدام کشور مهاجرت کنید، نوبت به شناسایی یک برنامه تحصیلی مناسب است. برنامه‌های تحصیلی به 3 دسته کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم می‌شوند و شما می‌توانید با توجه به زمان‌بندی خود یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. فراموش نکنید که در زمان انتخاب باید تمام جنبه‌‌های مرتبط نظیر هزینه‌ زندگی، محل سکونت و هزینه تحصیل را با جزییات مورد بررسی قرار دهید.

برای این کار لازم است تا از سایت‌های معتبر دنیا، فهرست معتبرترین دانشگاه‌های دنیا را جستجو کرده و در وب‌سایت رسمی هر یک از دانشگاه‌‌ها به دنبال بهترین برنامه‌های آموزشی باشید. پس از آن بهتر است اگر دانشگاهی توجه‌تان را جلب کرد، به وب‌سایت آن مراجعه کرده و شرایط پذیرش، آخرین فرصت ارسال درخواست و کمک هزینه‌های تحصیلی را به دقت بررسی کنید. علاوه بر این، شما می‌توانید با ارسال ایمیل به بخش‌های مختلف دانشگاه از آن‌ها بخواهید که جزییات بیشتری را برای شما فراهم کنند.

شما با توجه به زمان‌بندی برنامه آموزشی دانشگاهی که انتخاب کرده‌اید باید زمان شرکت در آزمون‌های بین‌المللی، زمان آماده‌سازی مدارک و مکاتبه با اساتید دانشگاه‌ها را تخمین بزنید.

آزمون‌های بین المللی معتبر برای تحصیل در خارج از کشور

در زمان انتخاب دانشگاه باید تحقیق کنید که چه زبانی در این دانشگاه مورد قبول است. بنابراین زمان کافی برای آماده‌سازی، شرکت در آزمون و قبولی در آن را خواهید داشت. علاوه بر این، شما می‌توانید با مسئولین دانشگاه مربوطه ارتباط برقرار کرده و از آن‌ها بخواهید نمرات تافل پذیرفته‌شدگان سال پیش دانشگاه که در صفحات وب‌سایت موجود نیست را برای شما ارسال کنند.

مشخص‌شدن منابع مالی برای پوشش هزینه‌های تحصیل

خیلی از دانشجویان خارج از کشور به علت کمبود کمک هزینه مالی یا دریافت نکردن از تحصیل انصراف می‌دهند. پس فراموش نکنید که نحوه اختصاص‌یافتن کمک هزینه تحصیلی و به نتیجه‌رسیدن آن نقش تعیین‌کننده‌ای در روند پذیرش دارد و حتی ممکن است بعد از ورود شما به دانشگاه نیز ادامه داشته باشد.

به طور کلی، استاد و رزومه متقاضی در کنار رعایت‌کردن روند صحیح پذیرش می‌تواند شانس موفقیت ما برای دریافت کمک هزینه تحصیلی را افزایش دهد. شما همچنین می‌توانید به سایت دانشگاه مورد نظر خود مراجعه کرده و از شرایط مربوط به فاند تحصیلی در بخش Financial Aid یا Fellowship مطلع شوید.

نگارش رزومه برای تحصیل در خارج از کشور

رزومه تحصیلی یک متن 2 الی 3 صفحه‌ای است که خلاصه‌ای از مهارت‌ها، تحصیلات، موفقیت‌ها و تجربه‌های فرد متقاضی است. رزومه باید بتواند تمام توانایی‌ها و تجارب تحصیلی شما را به صورت شفاف و با ظاهری زیبا به اساتید و مسئولان دانشگاه نشان دهد. به طور کلی، رزومه از 3 بخش اصلی اطلاعات فردی، تحصیلات و سوابق کاری تشکیل شده است. در هنگام نگارش رزومه برای ارسال به دانشگاه‌های خارجی، نکات زیر را رعایت کنید.

• رزومه نباید طولانی باشد.

• سعی کنید رزومه را چندبار مرور کرده و از عجولانه نوشتن آن خودداری کنید.

• قبل از نگارش، رزومه های تایید شده افراد دیگر را که از دانشگاه شما اپلای گرفته اند را بررسی کنید.

  

نگارش انگیزه نامه برای ارسال به دانشگاه‌های خارج از کشور

انگیزه‌نامه یا (Statement of Purpose) SOP که در آن باید اهداف خود از ادامه تحصیل در دانشگاه‌های خارجی را به طور کامل و شفاف بیان کنیم. انگیزه نامه فرمت مشخصی ندارد، مگر این که دانشگاه مورد نظر یک فرمت خاص برای انگیزه‌نامه در نظر گرفته باشد. به طور کلی، نگارش انگیزه‌نامه باید بدون هرگونه غلط دیکته‌ای باشد. نکاتی که در هنگام نگارش SOP باید رعایت کنید به شرح زیر است:

• انگیزه‌نامه باید کاملاً گویا و بیان‌گر اهداف تحصیلی شما باشد.

• به هیچ وجه از ساختار یا جملات کپی استفاده نکنید.

• جنبه‌های فردی و شخصیتی خود را توضیح دهید.

• از جملات منفی استفاده نکنید.

در وب‌سایت‌های دانشگاه‌های خارجی، معمولاً اطلاعاتی از جمله ایمیل و وبسایت استادان برجسته قابل دسترسی است. در واقع، این امکان برای شما فراهم شده است که از طریق این اطلاعات با اساتید حوزه تحصیلی خود در تماس باشید و احتمال پذیرش در دوره‌های تحصیلی یا حتی دریافت کمک‌های مالی را افزایش دهید. اگر تجربه انجام پروژه‌هایی در زمینه علمی استادی که قصد تماس با او را دارید، داشته باشید، این می‌تواند شانس موفقیت شما را افزایش دهد.

حتماً مقالات اخیر استادان را به دقت مطالعه کرده و بررسی کنید که کدام یک از اساتید فرصت‌های مالی مانند فاند (Fund) دارند و می‌توانند شما را نیز مورد حمایت قرار دهند. در زمان تماس با استادان، تاکید کنید که چگونه تجربیات کاری مرتبط خود را با حوزه کاری استادان مورد نظر ترکیب کرده‌اید. این امر می‌تواند تأثیر زیادی در جلب توجه و پذیرش شما داشته باشد.

تکمیل فرم پذیرش و پرداخت هزینه Application Fee

در پایان، دانشگاه‌های مقصد از شما می‌خواهند پس از تکمیل فرم‌ها، هزینه بررسی مدارکی که تاکنون جهت پذیرش آماده کرده‌اید را پرداخت نمایید. این مبلغ به عنوان “هزینه درخواست یا همان اپلیکیشن فی” شناخته می‌شود و می‌توانید آن را با استفاده از کارت‌های ارزی بین‌المللی و به صورت آنلاین پرداخت کنید. متاسفانه، امکان پرداخت ارزی توسط فرد متقاضی وجود ندارد. نگران نباشید، چون کافه ارز با سال‌ها تجربه در زمینه پرداخت‌های بین‌المللی، هزینه‌های اپلیکیشن فی و ویزا را برای شما پرداخت خواهد کرد.

ارسال مدارک از طریق پست به خارج از کشور

پس از انجام تمام مراحل گفته شده در بالا و تکمیل مدارک موردنیاز هر دانشگاه، ضروری است که مدارک خود را به صورت پستی ارسال نمایید. این مدارک باید حتماً پیش از زمان مشخص شده توسط هر دانشگاه (مهلت زمانی) ارسال شوند.

برای ارسال می‌توانید از خدمات پستی زیر استفاده کنید:

1. شرکت پست ایران
2. پست TNT
3. پست DHL
4. پست ARAMEX

اکنون بعد از این مرحله، کاری جز ادامه ارتباط با اساتید و انتظار برای پاسخ و نظر آن‌ها ندارید. نتایج معمولاً 3 تا 5 ماه بعد از ارسال مدارک مشخص می‌شوند و نتیجه آن یکی از دو وضعیت، رد درخواست (Reject) یا دریافت پذیرش (Admission) است.

در این مقاله از سوفیانیوز سعی کردیم به طور کامل همه چیز را در مورد ادامه تحصیل در خارج از کشور توضیح دهیم.با توجه به انتخاب های متنوعی که برای تحصیل در خارج از کشور دارید و شرایط متفاوتی که هر کشور و دانشگاه دارد بهتر است با مطالعه کامل و مشورت با موسسات معتبر برای این کار اقدام نمایید.