شاهنامه خوانی: شب پرماجرای رستم و رخش؛ نبردی که تاریخ حماسه ایران را ساخت / پادشاهی کیکاووس- بخش 5؛ برون رفت پس پهلو نیمروز + متن صوتی و معنی اشعار

سوفیانیوز: در این بخش از مطالب فرهنگ و هنر سوفیانیوز اشعار کهن و شیرین شاهنامه فردوسی بخش آغاز کتاب را مطالعه می کنید همراه ما باشید. یکشنبه و چهارشنبه هر هفته منتظر بخش بعدی شاهنامه باشید.
به گزارش سرویس چندرسانه ای سوفیانیوز، یکی از بزرگترین حماسههای منظوم جهان، کتاب شاهنامه فردوسی، اثر ابوالقاسم فردوسی است. این اثر شامل حدود 50,000 تا 61,000 بیت است و به اساطیر، حماسهها و تاریخ ایران از آغاز، تا حملهی اعراب میپردازد. شاهنامه در سه بخش اسطورهای، پهلوانی و تاریخی نگاشته شده و تأثیر عمیقی بر فرهنگ و ادبیات کهن فارسی داشته است. این کتاب به بسیاری از زبانهای زندهی جهان نیز ترجمه شده است.
دربارهی کتاب شاهنامه فردوسی
یکی از بزرگترین و مهمترین آثار ادبیات کهن فارسی و یکی از شاهکارهای حماسی جهان، کتاب شاهنامه فردوسی (Shahnameh) است که توسط حکیم ابوالقاسم فردوسی (Ferdowsi)، شاعر بزرگ ایرانی، در حدود هزار سال پیش سروده شده است. شاهنامه به معنای «کتاب شاهان» است و داستانهای آن به تاریخ و اساطیر ایران باستان میپردازد. این اثر عظیم که بیش از 50,000 بیت شعر را در بر میگیرد، به زبان فارسی دری نوشته شده است.
نکوداشتهای کتاب شاهنامه فردوسی
محمدعلی فروغی، شاهنامه فردوسی را از گرانقدرترین و بزرگترین آثار موجود در تاریخ ادبیات فارسی میدانست و معتقد بود که این اثر نهتنها هویت ملی ایرانیان را زنده نگاه داشته، بلکه زبان فارسی را نیز از فراموشی نجات داده است. او فردوسی را به خاطر زنده نگاه داشتن تاریخ ملی و ادبیات کهن فارسی، بسیار مورد تقدیر قرار میداد.
محمدتقی بهار بر این باور بود که ابوالقاسم فردوسی با شاهنامهی خود، قدرت وعزتنفس را به ایرانیان بازگرداند. او معتقد بود که این اثر، ریشهی ایرانیان را قوی و آنان را در راه مردی، مردانگی و غیرت استوار ساخته است.
مجتبی مینوی معتقد بود که زبان فارسی وسیلهای برای استحکام اتحاد و ارتباط ایرانیان است و شاهنامه فردوسی این زبان را چنان غنی و محکم کرده که از فراموشی و نابودی در امان مانده است. او بر این باور بود که شاهنامه، نقش مهمی در حفظ و تقویت هویت ملی ایرانیان ایفا کرده است.
حبیب یغمایی بر این باور بود که اگر تمام ثروت ایران از عصر غزنوی تاکنون در یک کفهی ترازو قرار گیرد و شاهنامه فردوسی در کفهی دیگر، شاهنامه ارزش بالاتری خواهد داشت. او معتقد بود که این اثر ارزش و اهمیت بینظیری دارد که با هیچ ثروتی قابل مقایسه نیست و جایگاه ویژهای در تاریخ و فرهنگ ایران دارد.
بدیع الزمان فروزانفر، فردوسی را بهخاطر اخلاق شایسته و پاکی سخن، برتر از دیگر شعرا میدانست. او معتقد بود که فردوسی وطنپرست بوده و به ایران، عشق بسیاری داشته است. این عشق و شور در آثار او آشکار است و نشاندهندهی تعهد و وفاداری این شاعر به میهن و فرهنگ ایرانی است. فروزانفر بر این باور بود که ابوالقاسم فردوسی با شاهنامهی خود، ارزشهای والای انسانی و ملی را به نسلهای آینده منتقل کرده است.
شاهنامه فردوسی: پادشاهی کیکاووس - بخش 5
فایل صوتی شاهنامه فردوسی؛ پادشاهی کیکاووس- بخش 5
خلاصه شاهنامهٔ فردوسی؛ پادشاهی کیکاووس- بخش 5
رستم در نیمروز از پیش پدرش بیرون آمد و به راهش ادامه داد. او بدون توقف راه میرفت و شب و روز را یکی میپنداشت. در یکی از دشتها با گورخرهایی مواجه شد و با چالاکی کمند انداخت و یکی از آنها را شکار کرد. سپس پوست گورخر را کند، آن را بر آتش پخت و خورد و استخوانهایش را دور انداخت. پس از آن، لگام را از رخش برداشت تا آزادانه چرا کند و خودش در میان نیزاری برای خوابیدن بستری آماده کرد، چرا که آنجا را ایمن میپنداشت. اما آن بیشه محل زندگی شیری بود که هیچ فیلی جرأت ورود به آن را نداشت. یک پاس از شب گذشته بود که شیر به کنامش بازگشت و با دیدن رخش و رستم تصمیم گرفت ابتدا به اسب حمله کند تا سوارش را راحتتر به دست آورد. به رخش حمله کرد، اما رخش با شجاعت به نبرد با شیر پرداخت و او را مغلوب ساخت. زمانی که رستم بیدار شد و متوجه نبرد رخش با شیر شد، از او به خاطر جنگیدن با شیر بدون اجازهاش سرزنش کرد، و گفت که اگر رخش در نبرد کشته میشد، او در مازندران بدون کمند کیانی و گرزش چگونه میتوانست ادامه دهد. رستم به رخش گفت که اگر صدای شیر به او میرسید، میتوانست کمک کند. با طلوع خورشید، رستم خود را آماده کرد، زین بر رخش نهاده و یاد یزدان کرد.
تصاویر نسخه های قدیمی شاهنامه فردوسی
فانوس خیال
شاهنامهٔ فردوسی - چاپ مسکو