سوفیانیوز
سوفیانیوز: باتری بغداد یا باتری اشکانی قدیمیترین باتری کشف شده ساخت بشر میباشد. این باتری در خوجوت را به واقع در جنوبشرقی بغداد و نزدیک به شهر باستانی تیسفون (پایتخت ایران در آن زمان) کشف شده است و متشکل از یک کوزه سفالی، یک میله آهنی و یک استوانه تو خالی از جنس مس میباشد.
به گزارش گروه علم و فناوری پایگاه خبری سوفیانیوز، شهر تیسفون در زمان اشکانیان و ساسانیان پایتخت امپراتوری پارسها بوده است. این باتری مربوط به دوران امپراتوری اشکانیان میباشد و قدمت آن حدود 2200 سال است. هنوز منشأ و کاربرد دقیق این باتری در هالهای از ابهام است و میان باستانشناسان اختلاف نظر زیادی وجود دارد. همانطور که شاید خوانده باشید ساخت اولین باتری کاربردی را مربوط به حدود 200 سال قبل یعنی سال 1836 میلادی توسط “جان فردریک دنیل” میدانند.
این در حالیست که طبق کشفیات صورت گرفته 2200 سال قبل باتری توسط ایرانیان ساخته شده است. متاسفانه اسناد و مدارک کافی در دسترس نیست و مشخص نیست که آیا در آن زمان از ماهیت الکتریسیته اطلاعی داشته اند یا خیر. به هر حال طبق اسناد و مدارک و بر اساس منابع علمی اولین باتری جهان باتری بغدادی است (2200 سال قدمت) و اولین باتری کاربردی مربوط به اروپاست (حدود 200 سال قبل). در خصوص باتری بغداد فرضیههای زیادی وجود دارد و محتملترین آنها استفاده از این باتری برای آبکاری فلزات و یا استفاده در الکتروتراپی (درمان توسط الکتریسیته) میباشد.
ساختار پیل بغداد و قدمت آن:
این باطری از یک کوزه سفالی به ارتفاع 13 سانتیمتر با دهانه حدود 3 سانتیمتری تشکیل شده است. درون این کوزه یک استوانه تو خالی مسی است از پیچیدن ورق مسی ساخته شده است و درون این استوانه مسی یک میله آهنی قرار میگیرد. در بالای این کوزه بین آهن و مس از قیر به عنوان جداکننده استفاده شده است. ویلیام کونیگ، باستان شناس آلمانی اعتقاد دارد که این باتری مربوط به بازه زمانی بین 250 سال قبل میلاد و 224 سال بعد از میلاد مسیح میباشد. هر چند که در خصوص قدمت این باتری نیز بین باستان شناسان اختلاف نظر است و بعضی معتقدند که نوع و استایل این کوزه سفالی مربوط به دوران ساسانیان است.
فرضیههای موجود در خصوص کاربرد این باتری
منشأ و کاربرد این باتری کاملاً نامشخص است. ویلیام کونیگ باستان شناس آلمانی در دهه 1930 میلادی به عنوان دستیار در موزه ملی عراق فعالیت داشته است و تعدادی مجسمههای کوچک نقرهای را مشاهده کرد که دارای آبکاری بسیار نازکی از طلا میباشند. او فرضیه آبکاری اجسام توسط این باتری را در سال 1938 تحت مقالهای مطرح نمود. هر چند که بعدها ایراداتی به این فرضیه وارد شده است. میزان خوردگی روی قطعه آهنی و مسی نشان میداد که مایعی مانند سرکه و یا شراب در این کوزهها به عنوان الکترولیت وجود داشته است که میتواند جریان الکتریسیته برای آبکاری تولید نماید.
در سال 1978 آرنه اگبرخت با ساخت یک باتری مشابه نمونه اصلی و با استفاده از آب انگور یک نمونه ازین باتریها را ساخت و توسط آن یک مجسمه کوچک را با طلا آبکاری نمود.
بعضی معتقدند که با استفاده از الکتریسته ایجاد شده و با استفاده از سوزن درمانی کاری مشابه الکتروتراپی امروزی (شاخهای از فیزیوتراپی که با کمک الکتریسیته به درمان دردها میپردازد) صورت میگرفته است.
سرنوشت تلخ پیل اشکانی:
متاسفانه این باتری در اشغال عراق در سال 2003 میلادی به همراه هزاران اثر ارزشمند دیگر از موزه ملی عراق غارت شد و فرصت بررسی بیشتر و تحقیقات بیشتر از آن گرفته شد.
تست باتری بغدادی:
در دهه 1980 میلادی یک سری تلویزیونی 30 قسمتی با عنوان ”دنیای اسرار آمیز آرتور کلارک” در انگلستان پخش میشد که در آن به تهیه گزارشات پیرامون پدیدهها و معماهای باستانی قدیمی و حل نشده میپرداخت. در یکی از قسمتهای این سریال به باتری بغدادی اشاره شده است و در آن آقای “آرنه اگبرخت” نمونه مشابه باتری کشف شده را ساخته و آن را با آب انگور پر میکند و سپس توسط آن یک مجسمه کوچک با آبکاری طلا میکند.
خوشبختانه با تلاش این مجموعه ویدیو قدیمی این قسمت از سریال که مربوط به بیش از 40 سال قبل است پیدا شد که در پایین میتوانید ساخت و تست این باتری بوسیله آب انگور را مشاهده کنید. در این تست یک نمونه مشابه باتری اصلی ساخته شده و از آب انگور تازه به عنوان الکترولیت استفاده شده است. سپس ولتاژ این باتری را اندازه گیری میکنند و با استفاده از آن یک مجسمه کوچک نقرهای را با روکش از طلا میپوشانند.