سوفیانیوز
این مقاله از سوفیانیوز به حافظهی بلند مدت و راههای افزایش آن اختصاص دارد. در همین راستا تلاش ما ارائه ی یک مطلب دقیق و کارآمد در مورد حافظه بلندمدت و تکنیک های افزایش آن می باشد.
حافظه بلند مدت، دقیقا بعد از حافظه حسی و کوتاه مدت می باشد. این نوع حافظه وظیفه نگهداری و حفظ اطلاعات و مهارت ها را بر عهده دارد. ذخیره اطلاعات در این نوع حافظه به یک دوره طولانی از زمان بر میگردد.
عموما وقتی در صحبت های روزمره مان از کلمه ی حافظه استفاده می کنیم، منظورمان حافظه بلند مدت است. ممکن است در طول روز بارها و بارها از حافظه کوتاه مدت خود استفاده کنیم اما حافظه بلند مدت ما دقیقا محل ذخیره ی اطلاعات بسیاری از گذشته تا به اکنون است.
برای مثال:
نام افراد
مکان های عمومی
محل نگهداری اشیا و وسایل ها
برنامه ریزی های کاری، تاریخ های مهم زندگی مان؛ مثل تولد و ازدواج و ...
خاطراتمان و خیلی از موارد دیگر در این حافظه جای دارند.
آیا مقاله ی پیشین که در مورد حافظه کوتاه مدت بود را به خاطر دارید؟ حتما یادتان می آید که در مورد گنجایش حافظه کوتاه مدت چه گفته بودیم. اگر نه هم عیبی ندارد.
طبق آنچه در مورد آن صحبت کرده بودیم، حافظه کوتاه مدت ظرفیتی محدود دارد؛ یعنی ثبت چیزی در حدود ± 7 مورد می باشد. اما آیا ثیت همین اطلاعات اندک در مورد حافظه بلند مدت هم صدق می کند؟ شما چه فکر می کنید؟ به شما خواهم گفت. البته که نه! البته که میزان گنجایش دقیق این حافظه را نمی دانیم، اما حداقل در عمل می توانیم بگوییم که گنجایش آن بی نهایت است و ابدا محدود نیست.
پاسخ دادن به این سوال عملا سخت است و نمی توانیم جواب خیلی دقیقی به این سوال بدهیم. اما می توان برای پاسخ به این سوال به مطالعات یک متخصص اشاره کنیم.
وایلدر پنفیلد پزشکی بود که بر روی بیماران مبتلا به صرع جراحی هایی انجام می داد و حین یکی از این جراحی ها این سوال برایش مطرح شد که آیا حافظه بلند مدت دائمی و همیشگی است؟
او در حین کار بر روی این بیماران یک سری تحریکات الکتریکی را بر روی قشر مخ آن ها اعمال می کرد که هدفش از این کار مربوط به حافظه بلند مدت نبود اما او در حین جریان تحریکی بر مغز بیماران دریافت که، برخی از بیماران طاهرا یک سری از خاطرات مربوط به گذشته و کودکی شان را به یاد می آورند.
خاطراتی که ممکن است حتی برای سالیان سال هم به ذهن فرد خطور نکرده باشد و فرد اصلا آن ها را یاد آوری نکرده باشد. کشف این داده ها به پنفیلد نشان داد که ممکن است حافظه بلند مدت در ما انسان ها دائمی و همیشگی باشد.
البته که برخی محققان نظرات او را زیر سوال بردند و سعی بر ساخت نظریه های دیگر داشتند و تحقیقات دیگری را نیز در این زمینه ارائه کردند.
دانشمندان علوم شناختی، حافظه بلند مدت را به دو دسته ی کلی تقسیم می کنند: حافظه بیانی و غیر بیانی.
حافظه بیانی شامل تمام خاطراتی می شود که در حوزه و حیطه ی آگاهی ما قرار دارد.
حافظه غیر بیانی شامل آن دسته از خاطراتی می شود که در حیطه آگاهی و هوشیاری ما قرار ندارند.
قصد دارم همین جا برای شما مثالی را برای این دو نوع حافظه ذکر کنم، تا این مطلب برای همیشه در ذهن شما به خوبی بماند و بهتر است بگویم برای همیشه در حافظه بلند مدت شما ثبت شود!
حافظه بیانی ما که گفتیم مربوط به هوشیاری ماست، مثل به یادآوری تاریخ تولد مادر یا پدرمان.
اما همه ی ما بستن بندهای کفشمون رو بلدیم یا می دانیم چگونه باید راه بریم، این دقیقا همون حافظه غیر بیانی ماست.
نکته
نام دیگر حافظه بیانی، حافظه صریح و نام دیگر حافظه غیر بیانی، ضمنی است.
خوب است بدانید که، حافظه ی بیانی که خودش یکی از انواع حافظه ی بلند مدت است خودش به دو نوع دیگر تقسیم می شود.
که مربوط به اتفاقات خاص می باشد. رویداد خاص همان اتفاقاتی است که برای ما مهم است. مثلا تولد فرزند و یا نوه اول مان. یا آیا خاطره اولین روز مدرسه تان را به یاد دارید؟
مربوط به اطلاعات ما در مورد جهان و در واقع اطلاعات عمومی ماست. حافظه معنایی ما دقیقا همان جایی به کار ما می آید که از ما نام رئیس جمهور آمریکا را می پرسند و یا اینکه پایتخت کشور فرانسه کجاست؟
حافظه ضمنی ما یا همان حافظه غیر بیانی نیز شامل حافظه ی رویه ای می شود. حافظه ی رویه ای مربوط به چه چیزی می شود؟ اینکه بلدیم چی جوری با کامپیوتر کار کنیم یا بلدیم رانندگی کنیم، همان حافظه ی رویه ای ما می شود.
الیزابت لافتوس یک متخصص حافظه بود. او در یکی از تحقیقات خود نشان داد که، ساخت خاطرات جعلی و به وجود آوردن این خاطرات چقدر می تواند راحت باشد.
کاری که او انجام داد اینگونه بود که در یکی از تحقیقاتش با اثر گذاری بر روی شرکت کنندگان توانست کاری کند که حدودا 25 درصد از آن ها اقدام به تعریف خاطره ای کنند که اصلا وجود نداشته است. جالب است نه؟ اما خاطره چه بود؟ اینکه همه ی آن ها در کودکی شان در یک مرکز خرید گم شده اند!
افراد ممکن است جزئیات مهم یک رویداد یا اتفاق را به خاطر نیاورند. حالا به منظور پر کردن این شکافی که از نبود جزئیات به وجود میاد، مغز اقدام به ساخت یک سری جزئیات می کند.
در موارد دیگر هم، خاطرات قدیمی و جدید با هم تداخل پیدا می کنند و باعث بروز اشتباه و یا یادآوری ضعیف خاطرات می شود.
افزایش حافظه بلند خیلی راحت است و با چند روش و تکنیک ساده قابل ارتقا و افزایش است. اما برای این کار چه باید کرد؟
یکی از راه های فراموشی و از بین رفتن اطلاعات حواس پرتی و عدم توجه و تمرکز است. اگر ما بر روی فعالیت ها و یا اتفاقات تمرکز کافی داشته باشیم و با دقت آن ها دنبال کنیم، می توانیم حافظه بلن مدت مان را ارتقا دهیم.
هر از گاهی که بیکار هستید، سعی کنید خاطره ای را به یاد بیاورید و جزئیات آن را به دقت مرور کنید.
فرقی نمی کند که مشغول چه فعالیتی هستید، هر کاری که انجام می دهید تمرین را فراموش نکنید. اگر شعر حفظ می کنید و یا ویالون می زنید و یا والیبال یاد می گیرید، این فعالیت ها را تمرین کنید تا در حافظه دراز مدت تان ثبت شود.
از جزئیات روزانه تان بنویسید و وقایع روزمره تان را ثبت کنید. این کار منجر به افزایش حافظه دراز مدت شما می شود.
داشتن خواب کافی و به اندازه و داشتن زمان دقیق خوابیدن می تواند به شما خیلی خیلی کمک کند چرا که ذخیره اطلاعات در حافظه بستگی به میزان خواب و کیفیت آن دارد.
ورزش مداوم و مستمر به شما در حفظ قدرت حافظه تان کمک می کند.
گاهی اوقات مصرف دارو ها می تواند موجب گیجی و حواس پرتی در ما شود و همین امر ثبت اطلاعات در حافظه را با مشکل مواجه کند.
تا جایی که برای شما ممکن است از عامل استرس و اضطراب و .. دوری کنید. بیماری ها و حتی اختلالات می تواند در روند حافظه شما مشکلاتی را ایجاد کنند.
همه ی ما دوست داریم که خاطرات خوبمان را با اندکی فکر کردن به یاد بیاوریم و دچار فراموشی شدن و عدم یا آوری خاطرات برای همه ی ما سخت و رنج آور است.
گرچه پیری جزئی از روند زندگی همه ی ما است و نا خودآگاه با ورود به سال های میان سالی و پیری روند یادآوری خاطرات برای ما دشوار تر می شود اما با حفظ سلامتی و ارتقای حافظه بلند مدت می توانیم از روند کاهشی و نزولی زوال حافظه جلوگیری کنیم.