صفر تا صد مهاجرت تحصیلی/ شناخت بهترین کشورهای مقصد
سوفیانیوز: امروزه مهاجرت به خارج دغدغه بسیاری از جوانان است و از آنجایی که تحصیل در خارج یکی از آسان‌ترین راه‌ها است متقاضیان در تلاش‌اند هنگام اپلای، بورسیه تحصیلی نیز أخذ کنند تا هزینه‌های زندگی در خارج را به حداقل برسانند.
برای مهاجرت تحصیلی چه باید کرد؟
یکی از بهترین و رایج‌ترین روش‌های مهاجرت، مهاجرت تحصیلی است. تجربه زندگی و تحصیل در خارج از کشور یکی از بهترین اتفاقاتی است که می‌تواند برای یک دانش‌‌آموز یا دانشجو رخ دهد. مهاجرت تحصیلی در واقع اخذ اقامت موقت برای گذراندن یک مقطع یا دوره تحصیلی برای یک شخص خارجی است. متقاضی برای مهاجرت تحصیلی ابتدا باید در یک دوره یا مقطع تحصیلی و آموزشی ثبت‌نام کند و سپس نسبت به اخذ ویزای تحصیلی از سفارت یا اداره مهاجرت آن کشور اقدام کند.
مزایای مهاجرت تحصیلی
ورود سریع‌تر به کشور مقصد نسبت به سایر روش‌ها
اصولاً متقاضی در مهاجرت تحصیلی نسبت به سایر روش‌های مهاجرتی سریع‌تر وارد کشور مقصد می‌شود. همچنین به دلیل مشخص بودن ورودی ترم‌های تحصیلی در هر سال آموزشی، امکان برنامه‌ریزی برای این نوع مهاجرت نیز بیشتر است.
ارتقای دانش و مهارت‌های علمی
فرصت تحصیل در دپارتمان‌‌های تخصصی، کالج‌ها و دانشگاه‌های معتبر و در نتیجه دسترسی به منابع علمی و آزمایشگاهی روز دنیا، باعث می‌شود دانش و مهارت‌های دانشجویان افزایش یابد.
امکان همزمان کار در حین تحصیل
اصولاً در تمامی کشورها امکان کار نیمه وقت همزمان با تحصیل برای دانشجویان خارجی وجود دارد. کار کردن همزمان با تحصیل، هم باعث ایجاد درآمد می‌شود و هم سبب بهبود زبان، شناخت قوانین و فرهنگ کشور میزبان خواهد شد.
امکان أخذ اقامت همراه برای خانواده
همراهی دانشجو همزمان با تحصیل، یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های مهاجرت تحصیلی است. همسر و فرزندان متقاضی اصلی می‌توانند مادامی که متقاضی مشغول به تحصیل است، در آن کشور زندگی کنند. در بعضی از کشورها امکان کار همسر و تحصیل فرزند در مدارس نیز وجود دارد.
امکان أخذ اقامت کاری بعد از تحصیل
اصولاً دانشجویان خارجی می‌توانند بعد از اتمام تحصیل، ویزای کاری دریافت کنند و در فضای اقتصادی کشور میزبان مشغول به کار شوند.
امکان أخذ اقامت دائم و شهروندی
مهاجرت تحصیلی می‌تواند مقدمه‌ای برای کسب اقامت دائم و شهروندی دانشجو شود. در بعضی از کشورها مانند کانادا امکان اقدام برای برنامه‌های أخذ اقامت دائم به صورت مستقیم، و در بعضی از کشورها (مانند آلمان) امکان أخذ اقامت کاری و سپس أخذ اقامت دائم وجود دارد.
بهترین کشورها برای مهاجرت تحصیلی
به طور معمول کشورهای ایالات متحده و انگلستان به دلیل داشتن دانشگاه‌های برتر دنیا از قبیل هاروارد، آکسفورد، ام‌آی‌تی و کمبریج محبوب‌ترین کشورها برای مهاجرت تحصیلی محسوب می‌شوند.
همچنین کشور استرالیا نیز نرخ دانشجویان خارجی بسیار خیره‌کننده‌ای (حدود26 درصد از کل دانشجویان این کشور) را به خود اختصاص داده است.
در آسیا نیز کشورهای چین، کره‌جنوبی، ژاپن و تایوان درحال جذب دانشجویان خارجی هستند. بر اساس آمار (OCED) تا سال 2019 بیش از 6 میلیون دانشجوی خارجی در سراسر دنیا مشغول به تحصیل بوده‌اند.
انواع مهاجرت تحصیلی
مهاجرت تحصیلی می‌تواند شامل مقاطع و دوره‌های تحصیلی مختلف باشد، اما به طور کلی می‌توان مهاجرت تحصیلی را به چهار دسته عمده تقسیم کرد:
مهاجرت تحصیلی دانش آموزی
منظور از مهاجرت تحصیلی دانش‌آموزی، ادامه تحصیل در مدارس و کالج‌های کشورهای خارجیست. تحصیل در مدارس معتبر در سراسر دنیا یکی از دلایل مهم مهاجرت تحصیلی است. برخورداری از روش‌ها و دانش روز دنیا و همچنین استفاده از جدیدترین تکنولوژی‌ها، دانش‌آموزان را به تحصیل در مدارس پیشرفته ترغیب می‌کند. برای ورود به دانشگاه‌های معتبر توصیه می‌شود از سنین پایین و با ورود به کالج مسیر رشد علمی را دنبال کنید.
مهاجرت تحصیلی دانشجویی
منظور از مهاجرت تحصیلی دانشجویی، ادامه تحصیل در مقاطع تحصیلی دانشگاهی از قبیل کارشناسی (Bachelor) یا کارشناسی ارشد (Master) یا دکتری (PhD) است. دانشجویان برای توسعه دانش خود و امکان استفاده از منابع علمی در سراسر دنیا از فرصت تحصیل در دانشگاه‌های معتبر استفاده می‌کنند.
مهاجرت تحصیلی تحقیقاتی
مهاجرت تحصیلی تحقیقاتی یعنی برای انجام پروژه‌های علمی و تحقیقی از قبیل پست داک، همزمان با تحصیل در مقطع دکتری یا پس از آن و همچنین برای انجام پروژه‌های تحقیقاتی که نهایتا منجر به مقالات و یا سایر دستاوردهای علمی می‌شود، مهاجرت کنید.
مهاجرت تحصیلی مهارت آموزی
مهاجرت تحصیلی مهارت‌آموزی به معنی شرکت در دوره‌های آموزشی برای کسب مهارت‌های مختلف مانند زبان و دوره‌های فنی (Diploma,Advance diploma، Certificate) است. فراگیری زبان‌های خارجی، مهارت‌های فنی و حرفه‌ای بعد از دیپلم 12 ساله آموزشی و همچنین دوره‌های آموزشی تکمیلی بعد از مقطع کارشناسی نیز از روش‌های جذاب مهاجرت تحصیلی است و راه را برای دستیابی به تحصیل در مقاطع بالاتر و یا شغل‌های با درآمد بیشتر هموار می‌کند.
شرایط و مدارک مورد نیاز مهاجرت تحصیلی
شرایط و مدارک برای مهاجرت تحصیلی بر اساس شرایط متقاضی، دوره‌ی تحصیلی و آموزشی و همچنین کشور مقصد متفاوت است. اما به طور کلی شرایط و مدارک ذیل ضروری است:
یکی از الزامات مهاجرت، داشتن تسلط و آگاهی در خصوص زبان کشور مقصد است. متقاضی مهاجرت تحصیلی نیز باید برای اخذ پذیرش و ویزای تحصیلی، مدرک رسمی زبان داشته باشد. نوع مدرک زبان و حداقل نمره زبان توسط دانشگاه‌ها و گاهی توسط سفارت یا اداره‌ی مهاجرت تعیین می‌شود. معمولاً برای زبان انگلیسی آزمون آیلتس یا تافل و برای زبان‌های اروپایی مانند آلمانی از TestDAF یا CEFR استفاده می‌شود.
مراحل مهاجرت تحصیلی
پروسه مهاجرت تحصیلی نیز مانند سایر روش‌های مهاجرتی مراحل مخصوص به خود را دارد. مراحل مهاجرت تحصیلی بر اساس شرایط متقاضی و دوره تحصیلی و آموزشی و همچنین کشور مقصد متفاوت است. اما به طور کلی پروسه مهاجرت تحصیلی را می‌توان به پنج مرحله تقسیم کرد:
مرحله اول
جستجوی دوره یا مقطع تحصیلی
اولین و مهمترین مرحله مهاجرت تحصیلی، جستجو و پیداکردن فرصت‌های تحصیلی متناسب با شرایط متقاضی مانند سن، سابقه تحصیلات و معدل است.
مرحله دوم
آماده سازی و ترجمه مدارک مورد نیاز
مرحله دوم برای مهاجرت تحصیلی، آماده‌سازی و ترجمه‌ی مدارک است. برای اطلاع از مدارک پیش‌نیاز برای تحصیل در مقطع یا دوره آموزشی مورد نظر، می‌بایست به وب‌سایت رسمی دانشگاه مراجعه کرد. اصولاً این مدارک شامل مدارک هویتی، ریزنمرات و دانش‌نامه مقاطع تحصیلی قبلی مانند دیپلم یا کارشناسی یا کارشناسی ارشد، مدرک زبان مانند آیلتس یا تافل، مدارک پژوهشی و تحقیقاتی مانند مقالات و کتب، مدرک آزمون‌های جانبی مانند GRE در صورت نیاز، رزومه یا (CV)، توصیه‌نامه از اساتید، انگیزه‌نامه یا بیانیه هدف (SOP) و صفحات مجازی تخصصی شخصی مانند لینکدین می‌شوند که برای مهاجرت تحصیلی به خصوص أخذ پذیرش ضروری است. این مدارک می‌بایست طبق استانداردهای موسسه آموزشی یا دانشگاه مقصد ترجمه شوند.
مرحله سوم
مکاتبه و اپلای
مرحله سوم مهاجرت تحصیلی ثبت اپلیکیشن یا درخواست ثبت‌نام در دانشگاه یا کالج است که اصطلاحاً به آن اپلای گفته می‌شود. در این مرحله از طریق پرتالی که دانشگاه در اختیار دانشجویان بین‌المللی قرار می‌دهد، امکان ارسال مدارک و همچنین هزینه بررسی درخواست (Application Fee) وجود دارد. پس از ثبت درخواست و سابمیت کردن اپلیکیشن، کمیته ثبت‌نام صلاحیت متقاضیان را بررسی کرده و با درخواست تحصیل اشخاصی که رزومه بهتری از سایرین داشته باشند موافقت می‌کند. در بعضی کشورها و به خصوص برای دوره‌های تحصیلی پژوهش محور، قبل از اپلای حتما باید از طریق مکاتبه با اساتید راهنما و در صورت موافقت و انجام مصاحبه، تاییدیه ایشان را اخذ کرد. مکاتبه با اساتید شانس گرفتن فاند را نیز افزایش می‌دهد. توجه داشته باشید که برای اپلای دانشگاه‌ها، ددلاین آن‌ها را مدنظر قرار دهید.
اپلیکیشن فی چیست؟
اپلیکیشن فی هزینه غیر قابل استردادی است که دانشگاه برای بررسی درخواست ثبت‌نام متقاضی دریافت می‌کند. برخی از دانشگاه‌ها به صورت مستقیم و بعضی از دانشگاه‌ها از طریق پرتال‌های واسط، این مبلغ را دریافت می‌کنند. البته در بعضی موارد و از طریق درخواست، امکان waive یا بخشودگی پرداخت اپلیکیشن فی نیز وجود دارد.
ددلاین چیست؟
پروسه اپلای در یک بازه زمانی مشخص انجام می‌شود و معمولاً دارای یک ضرب‌العجلی است که به آن deadline می‌گویند. متقاضی فرصت دارد تا همه مدارک مورد نیاز برای اپلای را تا قبل از ددلاین بفرستد. بعد از ددلاین دیگر مدرک و فرمی پذیرفته نخواهد شد و کمیته پذیرش شروع به بررسی درخواست‌ها می‌کند. برخی دانشگاه‌ها برای دانشجویان بین الملل ددلاین متفاوتی با دانشجویان بومی در نظر دارند، همچنین ممکن است ددلاین برخی رشته‌ها با رشته‌های دیگر متفاوت باشد. به طور کلی ددلاین دانشگاه‌های خارجی برای ترم پاییز (Fall) از اوایل آذر (December) تا اوایل بهمن (January) سال قبل و برای ترم زمستان (Winter) از اواسط بهمن (February ) تا اوایل تیر (June) سال قبل می‌باشد. لازم به ذکر است این بازه زمانی قطعی نبوده و برای هر کشور متفاوت است. برای اطلاع از تاریخ دقیق ددلاین به سایت رسمی هر دانشگاه مراجعه کنید.
مرحله چهارم
اخذ پذیرش تحصیلی
أخذ نامه پذیرش تحصیلی است که منوط به تایید کمیته ثبت‌نام دانشگاه است. این نامه مجوز شروع تحصیل دانشجو در دانشگاه کشور مقصد است. در دوره‌های تحصیلی با شهریه، ممکن است تمام یا بخشی از شهریه توسط دانشگاه دریافت شود. با داشتن نامه پذیرش (Admission) می‌توان برای أخذ روادید تحصیلی به سفارت یا اداره مهاجرت کشور مقصد مراجعه کرد.
پذیرش مشروط چیست؟
بعضی از دوره‌های تحصیلی بدون ارائه مدرک زبان با صدور پذیرش موافقت می‌کنند که به آن پذیرش مشروط (Conditional) گفته می‌شود. دانشجو موظف است قبل از شروع تحصیل یا در حین تحصیل سطح زبان کافی را به دست آورد. پذیرش مشروط می‌تواند در تصمیم‌گیری سفارت برای صدور ویزای دانشجویی تاثیرگذار باشد.
مرحله پنجم
أخذ ویزای تحصیلی
پس از أخذ پذیرش نهایی از کالج یا دانشگاه در کشور مقصد، متقاضی می‌بایست درخواست خود را برای ورود و تحصیل در آن‌جا به سفارت یا اداره مهاجرت ارائه نماید. در صورت قبولی درخواست توسط سفارت، روادید تحصیلی (Study Visa/Study Permit) صادر می‌شود. این اقامت از نوع اقامت موقت بوده و دارای تاریخ شروع و پایان است. پس از اتمام این مراحل، متقاضی یا باید اقامت دیگری أخذ کند و یا به کشور خود بازگردد. برای أخذ ویزای تحصیلی می‌بایست به سوالات و نگرانی‌های سفارت پاسخ مستدل و مستند داده شود. دلیل انتخاب کشور مقصد، دلیل انتخاب رشته و دانشگاه، تاثیر تحصیل در این دوره آموزشی بر زندگی کاری، اثبات پرداخت هزینه‌ها و همچنین دلایلی که متقاضی را مجاب به بازگشت کشور خود می‌کند، از جمله مهمترین این موارد است. بنابراین متقاضی می‌بایست حتما این موارد را در نامه برنامه تحصیل خود (Study Plan) به طور دقیق و شفاف توضیح دهد و مستندات خود را نیز ارائه کند. بعضی از کشورها برای صدور ویزای تحصیلی جلسه مصاحبه با متقاضی برگزار می‌کنند که در آن جلسه همین موارد به طور شفاهی بررسی می‌شوند. برای اطلاع از لیست مستندات و مدارکی که سفارت یا اداره مهاجرت برای صدور روادید تعیین کرده است، می‌بایست به وب‌سایت‌های رسمی و دولتی کشور مقصد مراجعه کرد؛ اما به طور کلی مدارک هویتی، مدارک تحصیلی، مدرک زبان، مدارک شغلی و مدارک مالی از مهمترین مدارک برای ثبت درخواست ویزای تحصیلی است. ثبت درخواست ویزای تحصیلی نیز مستلزم هزینه یا اپلیکیشن فی (Application Fee) است که توسط سفارت دریافت می‌شود.
مهاجرت تحصیلی بدون مدرک زبان
داشتن مدرک رسمی زبان در اغلب کشورهای جهان یکی از پیش شرط‌های اصلی مهاجرت تحصیلی است. متقاضی با ارائه این مدرک سطح دانش زبان خود را به دانشگاه مقصد نشان می‌دهد و خود را به عنوان یک کاندیدای موفق معرفی می‌کند. پذیرش مشروط یکی از روش‌های جایگزینی است که برای مهاجرت تحصیلی بدون مدرک زبان وجود دارد، اما همان‌طور که گفته شد این موضوع می‌تواند در روند صدور ویزا تاثیرگذار باشد. بهترین روش برای اشخاصی که توانایی لازم برای ارائه مدرک زبان را ندارند، ثبت‌نام در دوره‌های زبان در کشور مقصد یا کشورهای دیگر است. کشورهای ارمنستان، مالزی، هند و مجارستان، کشورهای آسان‌تری برای مهاجرت تحصیلی برای یادگیری زبان است.
مهاجرت تحصیلی با معدل پایین
یکی از بهترین راه‌ها جهت مهاجرت، ادامه تحصیل در دانشگاه‌های بسیار عالی و معتبر است. یکی از دغدغه‌های عمده متقاضیان دارای معدل پایین، امکان و یا عدم امکان تحصیل در دیگر کشورها می‌باشد. یکی از شروط اصلی گرفتن پذیرش از دانشگاه‌ها، داشتن معدل مناسب است و این موضوع، برای کسانی که معدل پایینی دارند، امید به مهاجرت تحصیلی را کمرنگ‌تر کرده است و سبب شده تا تصور کنند شانس زیادی برای پذیرش ندارند. یکی از راه‌های پوشش معدل پایین این است که سایر مدارک از جمله نمره آزمون زبان، مدارک پژوهشی و دوره‌های آموزشی گذرانده شده، مدارک بهتر و با‌کیفیت‌تری باشند. راه دیگر، انتخاب دانشگاه‌ها با پیش شرط داشتن معدل پایین‌تر است. همچنین می‌توان با انجام مصاحبه و یا حتی ارائه کاورلتر توضیح منطقی برای پایین بودن معدل نیز ارائه کرد تا این مساله برای دانشگاه و سفارت توجیه شود. بنابراین، با وجود اینکه معدل اهمیت بالایی در پروسه اپلیکیشن دانشگاه و ویزای تحصیلی دارد، اما پایین بودن آن هم به معنی نداشتن شانس قبولی متقاضی نیست.
ویزای همراه مهاجرت تحصیلی
مهاجرت تحصیلی به همراه خانواده یکی از دغدغه‌های متقاضیان متاهل است. ویزای همراه مهاجرت تحصیلی یکی از انواع ویزا است که برای همسر و فرزندان متقاضی اصلی از طرف کشور مقصد و به منظور بهبود وضعیت روحی زندگی ایشان صادر می‌شود. با این ویزا همراهان متقاضی با ایشان وارد کشور مقصد شده و می‌توانند در کنار متقاضی زندگی کنند. اصولا همراهان متقاضی و با این نوع ویزا، اجازه تحصیل یا کار ندارند و در صورتی که بخواهند کار یا تحصیل کنند، باید اجازه‌ی آن را به طور مستقل از دولت مقیم دریافت کنند.
هزینه‌های مهاجرت تحصیلی
هزینه‌های مهاجرت تحصیلی شامل موارد ذیل است؛ لیکن میزان این هزینه‌ها بسته به کشور مقصد و مقطع تحصیلی و حتی رشته تحصیلی می‌تواند متفاوت باشد:
آزمون زبان، آزمون‌های جانبی، آزادسازی مدارک، ترجمه مدارک اپلیکیشن فی، دانشگاه تایید و تصدیق مدارک، شهریه تحصیل اپلیکیشن فی سفارت وثیقه برای سربازی، بلیت هواپیما، هزینه یک سال زندگی در کشور مقصد و سایر هزینه‌های جانبی.
متقاضی می‌تواند بر اساس تمکن مالی خود کشور مطلوب را انتخاب کند. کشورهای اروپایی مانند آلمان، جمهوری چک، نروژ، فنلاند، سوئد، یونان و ایتالیا کشورهایی هستند که تحصیل در آن‌جا بسیار ارزان و تقریباً رایگان است. همچنین در مقاطع تکمیلی به خصوص دکتری در کشورهای زیادی از جمله کشورهای انگلیسی زبان مانند ایالات متحده امکان أخذ بورسیه‌های تحصیلی وجود دارد. کار همزمان با تحصیل نیز می‌تواند بخشی از هزینه‌های مهاجرت تحصیلی را پوشش دهد.
مهاجرت تحصیلی با بورسیه
یکی از شرایطی که باعث می‌شود دانشجویان به کشوری برای تحصیل خود فکر کنند، مقدار بورسیه‌ها و فاندهایی است که دانشگاه‌های آن کشور به دانشجویان بین‌المللی می‌دهند. بورسیه معمولاً برنامه‌های مالی مرتبط به دانشگاه و یا دولت است که بر اساس شرایطی که متقاضی دارد، به او اعطا می‌شود. از آن طرف فاند مبلغی است که در ازای کار تحقیقاتی زیر نظر یکی از اساتید، به فرد دانشجو داده می‌شود. این مبلغ تحت عنوان عفو شهریه نیز ممکن است ارائه شود. تعداد برنامه‌های فاند و بورسیه در تحصیلات تکمیلی مخصوصاً دکتری بیشتر است و کشورهای کانادا، آمریکا و استرالیا برنامه‌های بورسیه‌ای و مالی متنوعی دارند. از دیگر روش‌های تحصیل با هزینه کم می‌توان به اسکالرشیپ و گرنت نیز اشاره نمود.
کار دانشجویی
کار همزمان با تحصیل مجوزی است که به دانشجو این اجازه را می‌دهد تا به صورت پاره وقت مشغول به کار شود و معمولا مدت آن 20 ساعت در هفته است. این حق در کشورهای مختلف بر اساس قوانین آن‌ها تعیین می‌شود و باید برای اطلاع دقیق، قوانین کشور مقصد را مطالعه کرد. کار همزمان با تحصیل باعث می‌شود تا بخشی از هزینه‌های زندگی دانشجویی تامین شود. همچنین این مساله باعث افزایش تجربه و مهارت‌های زندگی و شغلی ایشان نیز خواهد شد.
