چرا 30 درصد دختران دبیرستانی در کشور به مدرسه نمی‌روند؟

به گزارش پایگاه خبری سوفیانیوز به نقل از کیهان، شهلا کاظمی‌پور جمعیت‌شناس در یک نشست خبری در وزارت بهداشت آمارهایی از تحصیل و ازدواج و اشتغال دختران و زنان در ایران ارائه داد.

بر اساس آمار ارائه شده از سوی این جمعیت‌شناس 30 درصد دختران دبیرستانی در کشور به مدرسه نمی‌روند و از سوی دیگر نیز سالانه 200 هزار نفر از جمعیت دختران 15 تا 19 ساله ازدواج می‌کنند.

او کاهش پوشش تحصیلی در دختران را به دلیل ازدواج، مسائل فرهنگی یا در دسترس نبودن مدارس دانست و گفت: «دختران زیر دیپلم معمولا خود را خانه‌دار و دختران دارای مدرک تحصیلی بالای لیسانس خود را بیکار یا در جستجوی کار عنوان می‌کنند.»

از سوی دیگر آمارها نشان می‌دهد که بیش از 40 درصد دختران تحصیلکرده در گروه سنی 20 تا 30 سال قرار دارند. بر اساس آمارهای سال 1395، تخمین‌زده می‌شود که حدود 40 درصد گروه‌های سنی 20 تا 30 سال جمعیت دختران، شاغل و درصدی نیز بیکار در جستجوی کار باشند.

به گفته شهلا کاظمی‌پور بر اساس آمارهای سال 1400 ، تعداد کل دختران زیر 15 سال در ایران 9 میلیون و 540 هزار نفر و تعداد دختران 15 تا 30 ساله نیز 8 میلیون و 520 هزار نفر است که در این میان، 5 میلیون و 770 هزار نفر از دختران بالای 15 سال مجرد هستند.

از میان جمعیت 5 میلیون و 770 هزار نفری دختران بالای 15 سالِ مجرد، 3 میلیون و 200 هزار نفر از آنها 15 تا 30 سال، 640 هزار نفر از آنها 30 تا 34 سال و 530 هزار نفر 35 تا 39 سال سن دارند.

در این میان نرخ بیکاری زنان در ایران همواره بیش از مردان بوده و فرصت‌ها اشتغال کمتری برای آنها وجود دارد. آخرین آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار بیانگر آن است که نرخ بیکاری زنان 15 تا 24 ساله کل کشور در زمستان 1402 نسبت به بازه زمانی مشابه در سال قبل بیشتر شده است.

برای نمونه در زمستان سال گذشته،‌ نسبت اشتغال زنان در استان تهران 12 درصد بود. یعنی از هر 100 زن در سن اشتغال در این استان، تنها 12 زن شغل دارند.

آمار منتشرشده توسط مرکز آمار حاکی از آن است که در پاییز امسال 36 و 4 دهم درصد از زنان 15 تا 24 ساله جویای کار موفق به پیدا کردن شغل نشده­‌اند. البته این نرخ مربوط به بیکاری زنان جوان کل کشور است. بررسی­‌های بیشتر نشان می‌­دهد که این نرخ در میان زنان جوان در برخی استان‌ها بیشتر بوده است.»

بر اساس این گزارش، استان لرستان با ثبت نرخ بیکاری 86 و 2 دهم درصدی صدرنشین بیشترین نرخ بیکاری زنان جوان در زمستان 1402 بوده است. بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد این رقم در لرستان نسبت به زمستان 1401، رشد 218 درصدی داشته که رقم بی‌سابقه‌ای محسوب می‌شود.

نگاهی به جدیدترین آمار منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در زمستان 1402 از هر 100 بانوی 15 تا 24 ساله لرستانی، بالغ بر 86 نفر بیکار مانده‌اند. این در حالیست که در زمستان 1401 نرخ بیکاری زنان جوان لرستانی 27 درصد بوده است. اما با گذشت یکسال بیکاری این گروه از افراد در این استان بطور عجیبی بیشتر شده و رشد 218 درصدی به ثبت رسانده است. بدین ترتیب لرستان در رده نخست بالاترین سطح از بیکاری زنان جوان ایرانی قرار گرفته است.

از سوی دیگر نرخ بیکاری بانوان جوان در سایر استان‌ها در این برهه زمانی کمتر از 65 درصد برآورد شده است. در 17 استان نرخ بیکاری زنان جوان کمتر از میانگین این نرخ در سطح کشور بوده است.

استان قزوین با ثبت نرخ بیکاری 11 درصدی کمترین مقدار این رقم را در گروه زنان جوان به دست آورده است.

زنان 15 تا 24 ساله قزوینی با ثبت نرخ بیکاری 11 درصدی، کمترین میزان از نرخ بیکاری زنان جوان را در میان استان‌ها به خود اختصاص داده‌اند. البته این نرخ در بازه زمانی مشابه در سال قبل سطوح بالاتری داشته است.

استان فارس با نرخ بیکاری 63 و 1 دهم درصدی جایگاه دوم و استان گلستان نیز با ثبت این رقم در سطح 63 درصد بر پله سوم این رتبه‌بندی قرار گرفته است.

استان‌های آذربایجان غربی، ایلام، بوشهر و سیستان و بلوچستان دیگر استان‌هایی هستند که از هر 100 بانوی جوان حاضر به مشارکت در بازار کار در آنها، کمتر از 20 نفر موفق به یافتن شغل نشده و بیکار مانده‌اند.

نشریه «زنان امروز» در گزارشی اعلام کرده نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در پاییز امسال نشان می‌دهد نرخ مشارکت اقتصادی زنان 15 ساله و بیشتر حدود 14 درصد و نرخ اشتغال آنان حدود 12 درصد است. در مقابل، نسبت اشتغال مردان حدود 64 درصد، یعنی بیش از پنج برابر زنان و نزدیک به میانگین‌های جهانی است.

این گزارش با تأکید بر اینکه «بیش از 70 درصد جمعیت بیکار تحصیل‌کرده زن هستند» نوشته ایران یکی از پایین‌ترین نرخ‌های مشارکت اقتصادی زنان را در جهان و حتی در خاورمیانه دارد و با آنکه کاهش مشارکت اقتصادی تا حد زیادی میزان واقعی بیکاری را پنهان می‌کند، نرخ بیکاری زنان در ایران بسیار بالا و تقریباً دو برابر این شاخص در میان مردان است.

بر این اساس، مشارکت پایین اقتصادی و نرخ بالای بیکاری زنان یکی از آشکارترین اختلالات در بازار کار ایران است و سهم پرشمار دانش‌آموختگان و فارغ‌التحصیلان زن دانشگاه‌ها در جمعیت بیکار شرایط را بغرنج‌تر می‌سازد.