هشدار هشدار؛ لطفا خودسرانه آنتی بیوتیک نخور! / علل و عوارض مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک و نحوه مصرف صحیح آن
سوفیانیوز: آنتی‌بیوتیک که گاهی در باور عموم به آن چرک خشک‌کن هم گفته می‌شود، نقش پررنگی در درمان عفونت‌های باکتریال دارند. اما به همان اندازه که این داروها در درمان مفید هستند استفاده نادرست از آنها هم عواقبی خواهد داشت...
به گزارش سرویس علم و فناوری پایگاه خبری سوفیانیوز، آنتی‌بیوتیک‌ها دسته‌ای از داروها هستند که باعث از بین رفتن باکتری‌ها یا توقف روند رشد آنها شده و از این طریق به کنترل عفونت در بدن کمک کرده به حفظ جان میلیون‌ها انسان در سراسر کره‌ی زمین کمک می‌کند.
قبل از این که باکتری‌ها در بدن شروع به تکثیر کرده و منجر به بروز علائم عفونت شوند، سیستم ایمنی از طریق گلبول‌های سفید خون به آنها حمله کرده و باکتری‌های مضر را از بین ببرد. حتی در صورت بروز علائم هم اکثر اوقات سیستم ایمنی بدن می‌تواند با عفونت مقابله کرده و آن را از بین ببرد. هرچند گاهی اوقات تعداد باکتری‌ها به اندازه‌ای زیاد می‌شود که سیستم ایمنی به تنهایی قادر به از بین بردن تمام آنها نبوده و در این صورت از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌شود.
مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک در جهان و پدیده مقاومت دارویی
پدیده مقاومت میکروبی زمانی اتفاق می‌افتد که میکروب‌ها نسبت به درمان‌های ضدمیکروبی که برای از بین بردن آنها طراحی شده مقاوم گردیده و به رشد خود ادامه می‌دهند. مقاومت دارویی یکی از مشکلات مهم در درمان است و حتی گاهی راهکاری برای آن وجود ندارد.
مقاومت میکروبی یک تهدید جدی بهداشت عمومی جهانی است که باعث مرگ حداقل 1/27میلیون نفر در سراسر جهان شده است و این توانایی را دارد که بر افراد در هر مرحله از زندگی و همچنین صنایع مراقبت های بهداشتی، دامپزشکی و کشاورزی تاثیر بگذارد.
مقاومت دارویی معمولا طی زمان و در اثر تغییرات ژنتیکی اتفاق می‌افتد. ارگانیسم‌های مقاوم به درمان ضدمیکروبی در افراد، حیوانات، غذا، گیاهان و محیط زیست (در آب، خاک و هوا) یافت شده و می‌توانند از شخصی به شخص دیگر یا از طریق حیوانات به انسان‌ها منتقل شود.
نحوه مصرف صحیح و ایمن آنتی‌بیوتیک‌ها
چند توصیه برای این که آنتی‌بیوتیک‌ها بهترین عملکرد را در درمان عفونت‌ها داشته باشند:
مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها دقیقا مطابق با نظر پزشک معالج
پزشک دوره مصرف آنتی‌بیوتیک یا تعداد روزهایی که باید آن را مصرف کرد و همچنین تعداد دفعاتی که باید آنتی‌بیوتیک در روز استفاده شود و این که باید همراه غذا مصرف شود یا با معده خالی را مشخص می‌کند. بهتر است در صورت داشتن هر نوع سوالی درباره نحوه مصرف آنتی‌بیوتیک با پزشک مشورت کنیم.
آنتی‌بیوتیک خود را برای استفاده در آینده نگه ندارید
این کار نه تنها کمکی نخواهد کرد بلکه ایمن هم نیست، چرا که همان طور که گفتیم هر آنتی‌بیوتیک فقط برای درمان همان عفونتی که تجویز شده موثر است.
آنتی‌بیوتیک تجویزشده برای خودتان را به دیگران پیشنهاد ندهید
آنتی‌بیوتیک‌ها بر اساس نیاز هر فرد، وضعیت سلامتی، نوع بیماری و حساسیت‌های دارویی که دارد تجویز شده و مشابه لباسی است که مناسب همان شخص دوخته شده و نباید آنها را بدون مشورت پزشک به بیمار دیگری پیشنهاد داد.
آنتی‌بیوتیک‌های استفاده نشده را به روش صحیح دور بریزید
معمولا پزشک دقیقا مطابق نیاز دارو تجویز می‌کند، اما در صورتی که داروی شما اضافه ماند برای دور ریختن آن بهتر است با دکتر داروساز مشورت کنید. قبل از دور ریختن داروی اضافی خارج کردن آن از بسته به نحوی که قابل استفاده مجدد نباشد توصیه می شود.
عوارض جانبی آنتی‌بیوتیک‌ها
معمولا عوارض مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها جدی نیست و یا تمام شدن دوره مصرف دارو عوارض آن نیز از بین می‌رود. شایع‌ترین عوارض مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها به شرح زیر است:
اسهال
تهوع و استفراغ
ضایعات پوستی قرمزرنگ
سرگیجه
عفونت‌های قارچی
عوارض جدی‌تر و خطرناک مصرف آنتی‌بیوتیک شامل موارد زیر است:
عفونت با باکتری کلستریدیوم دیفیسیل (این باکتری به طور نرمال در روده زندگی می‌کند و مصرف آنتی‌بیوتیک با از بین بردن سایر باکتری‌ها فرصت را برای رشد باکتری کلستریدیوم دیفیسیل فراهم کرده و منجر به بروز اسهال شدید و خطرناک می‌گردد)
واکنش‌های آلرژیک (حساسیت به آنتی‌بیوتیک) که گاهی اوقات می‌تواند خطرناک و تهدید کننده‌ی زندگی باشد.
بهتر است قبل از مصرف دارو بروشور( راهنمای مصرف) آن را مطالعه کرده و از عوارض احتمالی و علائم حساسیت آگاه شده و در صورت بروز هر کدام با پزشک معالج مشورت کنیم.
