سفر به تبریز قدیم/ اولین مدرسه نوین ایران/ مدرسه رشدیه تبریز+ تصاویر

به گزارش پایگاه خبری سوفیانیوز، عده‌ای به مدرسه نوبنیاد این مرد فرهنگ دوست ریختند آنجا را ویران کرده و دانش آموزان را از مدرسه بیرون ریختند. میرزا حسن رشدّیه غمگین و افسرده راه غربت را در پیش گرفت و به مشهد رفت.در آنجا براثر اتفاق بود که با مظفرالملک داماد مظفرالدین شاه آشنا شد و او را از واقعه آگاه کرد. لیکن مظفرالملک کاری برای او انجام نداد و رشدیه با دست‌خالی به تبریز بازگشت و در سال 1311 هـ.ق در این شهر مدرسه‌ای به نام رشدیه دایر نمود درحالی‌که با فشار و تضییفات بداندیشان دست پنجه نرم می‌کرد.در سال 1313 هـ.ق امین‌الدوله که مرد فرهنگ دوست و معارف پرور بود به سمت والی آذربایجان منصوب گردید. میرزا حسن رشدیه نامه‌ای در ارتباط بر آنچه بر او گذشته بود به والی نوشت و این شعر را سر سخن کرد: من زار و خاکسارم و تو ماه و آفتاب ، گل‌ها و لاله‌ها دهم آر تربیت کنی

امین‌الدوله درخواست رشدیه را پذیرفت و دستور داد به خرج او مدرسه‌ای برای تربیت و تحصیل شصت طفل بی‌سرپرست و بی‌بضاعت تأسیس کند. میرزا حسن رشدیه خوشحال از این ملاقات بلافاصله در محله ششکلان خانه‌ای اجاره کرد و شصت دانش‌آموز را بالباس و کلاه متحدالشکل به هزینه والی و در حمایت او درس داد. در سال 1314 هـ.ق امین‌الدوله از مدرسه رشدیه بازدید کرد. ضمن تجلیل از کار رشدیه موافقت نمود ظرفیت مدرسه به یک‌صد نفر افزایش یابد. اما وقتی امین‌الدوله از مقام والی گری آذربایجان به مسئولیت رئیس الوزراء منصوب شد و از تبریز رفت. تبلیغات عوام فریبانِ مجدداً علیه او شروع شد و میرزا حسن رشدیه مورد طعن و سرزنش بداندیشان قرار گرفت. ناگزیر مدرسه‌اش را تعطیل کرد و با افراد خانواده به تهران رفت و در آنجا با کمک امین‌الدوله رئیس‌الوزرای وقت در دروازه قزوین مدرسه‌ای باز کرد. مظفرالدین شاه جشنی که به مناسبت تأسیس مدرسه برپاشده بود شرکت نمود و مبلغ سی‌وپنج هزار تومان برای کمک به مدرسه رشدیه از طرف حاضرین در جشن جمع‌آوری شد که یک هزار تومان آن را شاه شخصاً پرداخت نمود.

عکس میرزا حسن رشدیه

در سال 1318 هـ.ق حاج میرزا حسن رشدیه به مکه معظمه و عتبات مشرف شد و به سوریه و اورشلیم رفت و پس از بازگشت به ایران در فعالیت‌های سیاسی مشارکت نمود. پس از فاش شدن فعالیت‌های انجمن سرّی که شب‌نامه هائی در نکوهش از وام دریافتی از روسیه و انتقاد از امین السلطان (میرزاعلی اصغر خان اتابک) و تحریک مظفرالدین شاه به براندازی او از صدرات پخش می‌کرد. میرزاحسن رشدیه به اتهام عضویت در آن انجمن تحت تعقیب قرار گرفت و ناچار به منزل شیخ هادی نجم‌آبادی رفت و در آنجا پناهنده شد گفتند اگر نرم‌دلی مظفرالدین شاه نبود کسی از این واقعه جان سالم بدر نمی‌برد این قضیه در سال 1319 هـ.ق به وقوع پیوست.

میرزا حسن رشدیه در سال 1323 هـ.ق در قم اقامت نمود و تا آخر عمر آنجا ماندگار شد و مدرسه‌ای برای تحصیل اطفال بی‌بضاعت تأسیس و کلاسی هم برای نابینایان دایر کرد.رشدیه با تحمل آن‌همه سختی‌ها، دو هدف را در سعادت ایران دنبال می‌کرد. فرهنگ و آزادی که به گفته او هر دو لازم و ملزوم دوران حیات آدمی است. رشدیه از بنیان‌گذاران مدارس نو در ایران می‌باشد.