(ویدیو) نگاهی به زندگی جابر بن حیان؛ نخبه ایرانی که او را پدر شیمی نامیدند!

به گزارش سرویس دانشگاه پایگاه خبری سوفیانیوز، جابر بن حیان، دانشمند برجسته ایرانی قرن دوم هجری، به‌عنوان پدر علم شیمی شناخته می‌شود و آثار او پایه‌های علمی تازه‌ای در جهان اسلام و اروپا بنا نهاد.

جابر بن حیان در سال 721 میلادی در شهر طوس خراسان زاده شد و در حدود سال 815 میلادی درگذشت. او در خانواده‌ای ایرانی رشد کرد؛ پدرش داروساز بود و پس از مرگ او، جابر علاقه‌مند شد راه علمی پدر را ادامه دهد. جابر در کوفه زندگی کرد و از شاگردان امام جعفر صادق (ع) بود، که همین ارتباط علمی و معنوی بر اندیشه‌های او تأثیر عمیق گذاشت.

او را «پدر علم شیمی» می‌نامند زیرا روش‌های نوینی همچون تقطیر، تبلور، تصفیه و استخراج مواد را پایه‌گذاری کرد. همچنین ابزارهای شیمیایی مانند قرع و انبیق (وسیله تقطیر) به او نسبت داده می‌شود. جابر نخستین کسی بود که اسیدهایی چون سولفوریک و نیتریک را کشف و معرفی کرد و با این دستاوردها مسیر علم شیمی را از کیمیاگری به دانش تجربی نزدیک‌تر ساخت.

آثار او بسیار گسترده‌اند؛ گفته می‌شود بیش از صدها کتاب در زمینه‌های شیمی، داروسازی، فلسفه و علوم طبیعی نوشته است. از جمله مهم‌ترین آثارش می‌توان به کتاب الکیمیاء اشاره کرد که بعدها به زبان لاتین ترجمه شد و در اروپا تأثیر فراوان گذاشت. اندیشه‌های او نه‌تنها در تمدن اسلامی بلکه در شکل‌گیری علم مدرن در غرب نیز نقش مهمی ایفا کرد.

میراث جابر بن حیان نشان می‌دهد که او پلی میان دانش باستان و علم نوین بود. نگاه فلسفی‌اش به کیمیا و تلاش‌های عملی‌اش در آزمایشگاه، الگویی برای دانشمندان پس از خود شد. به همین دلیل، نام او در تاریخ علم همواره به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین متفکران و بنیان‌گذاران علوم طبیعی جاودانه مانده است.