(ویدئو) بندیان، نگینی درخشان در تمدن ساسانی؛ کشف یک نیایشگاه خانوادگی با معماری منحصر به فرد

به گزارش پایگاه خبری سوفیانیوز، محوطه باستانی بندیان درگز که در استان خراسان رضوی قرار دارد، یکی از مهم‌ترین سایت‌های ساسانی شمال شرقی ایران است. این محوطه به واسطه معماری‌های منحصر به فرد و گچ‌بری‌های ارزشمند خود شناخته می‌شود. در دهه 70 هـ.ش. کاوش‌های باستان‌شناسی در این منطقه صورت گرفت و در ابتدا به عنوان یک نیایشگاه متعلق به بهرام پنجم معرفی شد. اما در سال‌های بعد، این نظریه مورد بازنگری قرار گرفت و احتمال داده شد که این مجموعه ممکن است نقش یک خانه اربابی یا فضایی مرتبط با تدفین را داشته باشد.

بر اساس پژوهش‌های جدید، برخی از فضاهای معماری این محوطه، به ویژه فضای موسوم به معماری D که به آتشکده معروف است، شباهت‌های بسیاری با فضاهای مشابه در دیگر محوطه‌های باستانی دارد. پژوهشگران با مقایسه این فضاها و تطبیق آن‌ها با رسومات آیینی زرتشتی، تلاش کرده‌اند تا درک بهتری از کارکرد و هویت این مجموعه به دست آورند. از مهم‌ترین پرسش‌های این پژوهش، تعیین درجه ارتباط بندیان با آتش‌های مقدس سه‌گانه و نقش احتمالی آن به عنوان یک نیایشگاه خانوادگی بوده است.

نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که احتمالاً فضای معماری D یک پزشنگاه بوده که برای مراسم آیینی مانند پزشن از آتش دادگاه استفاده می‌شده است. به این ترتیب، مجموعه بندیان به عنوان نیایشگاهی خانوادگی مرتبط با خانواده مرزبانان نواحی شمال شرقی ایران در دوره میانی ساسانی معرفی می‌شود. این پژوهش با ارائه تفسیری جدید از هویت این محوطه، نمونه‌ای از نیایشگاه‌های خانوادگی دوره ساسانی را به تصویر می‌کشد که تا پیش از این تنها در منابع مکتوب به آن‌ها اشاره شده بود.