اُبِلیسک‌های مصر باستان چرا ساخته شده‌اند؟

به گزارش پایگاه خبری سوفیانیوز، اولین فرد خارجی که به ابلیسک علاقه نشان داد، آشوربانیپال، پادشاه آشور بود. او پس از تصرف تبس در سال 664 قبل از میلاد، یک جفت ابلیسک را به کاخ سلطنتی نینوا (که امروزه در عراق قرار دارد) منتقل کرد. امپراتوری روم باستان نیز دارای ابلیسک‌های متعددی بود که برخی از آن‌ها از مصر آورده شده بودند و برخی دیگر در خود روم ساخته‌شده بودند. امروزه ابلیسک‌های مصری را می‌توان در نقاط مختلف دنیا ازجمله نیویورک، استانبول و پاریس یافت.

نمادهای ابلیسک

یونانیان به این آثار نام «obeliskos» دادند که به معنای «ستون‌های کوچک و نوک‌تیز» است. اما خود مصریان آن را «تِخِن» می‌نامیدند؛ واژه‌ای که منشأ آن مشخص نیست. ابلیسک‌ها که معمولاً از گرانیت ساخته می‌شدند، در مقطع عرضی مربع شکل بودند و به‌تدریج به سمت بالا باریک‌تر می‌شدند و به یک هرم کوچک که یونانیان آن را «پیرامیدیون» می‌نامیدند، ختم می‌شدند.

برای اینکه ابلیسک تجسمی از پرتو خورشید باشد و بتواند نور آن را منعکس کند، گاهی پیرامیدیون یا همان نوک هرمی ابلیسک را با طلا یا آلیاژی از طلا و نقره می‌پوشاندند. مصریان پیرامیدیون را «بِن‌بِن» می‌نامیدند که به معنای «درخشش و تابیدن» بود. این نوک هرمی درواقع نمادی از «تپۀ اولیه» بود؛ یعنی همان مکانی که خدای «آتوم» (یکی از تجلیات رع) ازآنجا همه‌چیز را آفرید. همچنین بر روی آن نمادهایی خورشیدی یا تصاویری از فرعون حاکم که تحت حمایت رع بود حکاکی می‌شد.

پایۀ ابلیسک اغلب تصاویری از بابون‌ها داشت؛ حیواناتی که به خاطر صداهای غم‌انگیزی که در هنگام طلوع و غروب آفتاب ایجاد می‌کنند، با خورشید مرتبط دانسته می‌شدند. بدنۀ اصلی ابلیسک نیز که پیرامیدیون را نگه می‌داشت و به‌سوی آسمان بلند می‌کرد، معمولاً با هیروگلیف‌هایی به‌افتخار خدایی که ابلیسک به او اختصاص داده‌شده بود و فرمانروایی که آن را سفارش داده بود حکاکی می‌شد.