ویدیو/ کشف چشم مصنوعی با قدمت 5000 ساله در گورستان شهر سوخته
سوفیانیوز: شهر سوخته قرن‌ها است در جنوب شرقی ایران و در استان سیستان و بلوچستان آرام گرفته است. شهر سوخته شهر شگفتی‌های باستان‌شناسی ایران است؛ شاید باورنکردنی باشد که بشنوید در حدقه چشم یکی از اسکلت‌های این شهر یک چشم مصنوعی پیدا شده است.
به گزارش گروه علم و فناوری پایگاه خبری سوفیانیوز، چندین سال پیش در جریان کاوش‌های باستانی شهر سوخته، از سرپرست کاوش‌های شهر سوخته پیغام رسید که در یکی از گورها شیء عجیبی پیدا شده است. این خبر، شروع یکى از مهم‌ترین تحقیقات باستان‌شناسی در شهر سوخته بود. آن زمان هیچ‌کس نمی‌دانست مهم‌ترین یافته این تمدن سر از خاک بیرون آورده است. ماجراى کشف این شیء از آنجایى آغاز شد که گروه حفاری، مشغول کاوش در ترانشه‌اى باستانی (محلی به ابعاد 10 متر در 10 متر) بود. در مرز این گمانه با زمین‌های اطراف، بقایای گوری پیدا شده بود که بیش از نیمی از آن، خارج از محدوده حفاری بود و گروه برای کامل کردن کاوش مجبور بودند تا کمی خارج از محدوده ترانشه را هم بکاوند. حفاری ادامه داشت و همه چیز به‌صورت طبیعی پیش می‌رفت که ناگهان در خلال تمیز کردن اسکلت داخل گور، شی‌ای مشاهده شد که در کاسه چشم چپ اسکلت قرار داشت.
اولین حدسی که درباره ماهیت شیء یافت شده در کاوش‌های شهر سوخته زده شد، در واقع ادعاى بزرگى بود و نیاز به اثبات داشت؛ این شیء می‌توانست چشمی مصنوعی باشد که نزدیک به پنج هزار سال پیش، در حفره چشم یکی از ساکنان شهر سوخته قرار داشته است.
اما برای قطعی شدن چشم مصنوعی بودن این شیء، بررسی‌های دقیق‌تری لازم بود. به همین دلیل، این شیء از داخل کاسه چشم اسکلت خارج شد و به پایگاه منتقل شد. بررسی‌های ابتدایی روی جنس این شیء انجام گرفت. به نظر می‌رسد که ماده اصلى این شىء، قیر طبیعى مخلوط با چربى جانورى بوده است، زیرا با محاسبه چگالى یا وزن مخصوص شیء مورد نظر، مشخص شد که در میان مواد موجود در طبیعت، قیر طبیعى، نزدیک‌ترین جرم حجمی به آن را دارد. علاوه بر این، قبلا در شهر سوخته قیر به دست آمده بود و آشنایى مردمان شهر سوخته با قیر پدیده اثبات شده‌اى بود.
