سوفیانیوز
سوفیانیوز: غلامحسین مصاحب که پدر ریاضیات جدید در ایران لقب گرفته، مردی است که در فرهنگ فارسی نیز مطالعاتی جدی داشته و بر اثر کثرت معلومات و احاطه بر علوم قدیم و جدید و دقت و موشکافی در کار، آثار علمیاش کمنظیر است.
نام : غلامحسین
نام خانوادگی : مصاحب
تاریخ تولد : 1289
تحصیلات : ریاضیات از دانشگاه کمبریج
محل تولد: تهران
محل زندگی: تهران
ملیت: ایرانی
پیشه: ریاضیدان و دانشنامهنویس ایرانی و سرپرست دایرهالعمارف معروف مصاحب
همسر: اطلاعاتی در دست نیست
فرزندان: شهریار- شاهکار- نامدار- ترانه- رستا
وفات: 21 مهر 1358
غلامحسین مصاحب ریاضیدان و دانشنامهنویس ایرانی و سرپرست دایرهالعمارف معروف مصاحب در سال 1289 در خیابان جلیل آباد در منطقه 4 تهران در خانوادهای با سطح سواد و دانش بالا به دنیا آمد.
پدربزرگش، میرزا غلامعلی، خوشنویس، پدرش طبیب و مادرش شاعر بودند. او چهار خواهر و برادر داشت.
پس از تحصیلات مقدماتی، وارد دارالمعلمین شد و پس از آن، در دارالمعلمین عالی نام نوشت و در ریاضیات فارغالتحصیل شد. سپس به خدمت وزارت معارف درآمد، و همچنان تحصیلاتش را در علوم قدیم و فلسفه ادامه داد. افزونبر ریاضیات، عربی، فرانسوی و انگلیسی را نیز عالی فرا گرفت و با روسی و آلمانی آشنا شد. 1309 «مجلهٔ ریاضیات مقدماتی و عالی» را بنیان گذاشت و یازده شماره از آن را منتشر کرد. از همان سالها، به تألیف کتابهای درسی برای دبیرستانها پرداخت. 1316 ازدواج کرد و برای ادامهٔ تحصیل به فرانسه رفت. پس از بازگشت در 1320، تدریس در دانشسرای عالی را آغاز کرد. از آغاز 1322، روزنامهٔ برق را انتشار داد که به سبب مخالفت با دولت وقت و پس از چند بار توقیف، از انتشار بازماند.
مصاحب علاوه بر ریاضیات، زبانهای عربی و فرانسوی و انگلیسی را نیز در حد عالی فرا گرفت. وی همچنین به زبانهای روسی و آلمانی نیز در حد استفاده از منابع آشنایی داشت.
وی در سال 1316 ازدواج کرد و برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت. پس از بازگشت، تدریس را در دانشسرای عالی به طور جدی در سال 1320 آغاز نمود. در سال 1324 برای تکمیل تحصیلات به انگلستان رفت و در سال 1327 به أخذ درجه دکتری در ریاضیات از دانشگاه کمبریج نایل آمد و در همین سال به عضویت انجمن ریاضیدانان انگلیس نیز درآمد. وی در انگلستان شاگرد خاص برتراند راسل، ریاضیدان و فیلسوف نامدار انگلیسی بود.
مصاحب پس از بازگشت مشاغل عمدهای را در وزارت علوم و آموزش عالی عهدهدار شد که مهمترین آنها پست معاونت فنی وزارت مذکور در کابینه دکتر مصدق بود. ایشان در جریان سالهای آشوب و کودتا دستگیر و به سازمان سه کرج منتقل شد.
دکتر مصاحب در سال 1309 مجله ریاضیات مقدماتی و عالی را تأسیس کرد و یازده شماره از آن را منتشر نمود. در سال 1340 به خدمت در بخش ریاضی دانشسرای عالی پرداخت و سال 1342 به درجه استادی نائل آمد. وی برای جبران کمبود استاد ریاضی در کشور، به تأسیس موسسه ریاضیات در دانشسرای عالی در سال 1345 اقدام نمود که هم اکنون نیز تجت عنوان مؤسسه تحقیقات ریاضی دکتر مصاحب در دانشگاه تربیت معلم تهران به فعالیت ادامه میدهد.
او مؤسس پروژه دایرهالمعارف فارسی بود که گفته میشود از حیث ویراستاری و دقت و نمونه خوانی از دقیقترین آثاری است که به فارسی منتشر شده است. این دائرهالمعارف با کمک دکتر همایون صنعتیزاده، مدیر وقت انتشارات فرانکلین پا گرفت، اما به دلیل کنار زده شدن صنعتی زاده امکان ادامه همکاری مصاحب هم فراهم نشد و در نهایت دائرهالمعارف مصاحب بعد از 40 سال از سوی انتشارات امیرکبیر منتشر شد، در حالی که به نوشته عبدالحسین آذرنگ «به جز جلد نخست که تمامی مراحل کار آن زیر نظر مصاحب انجام شد، تا حرف ف جلد دوم را نیز با اشراف مصاحب انجام شد،اما از حرف ف تا پایان جلد دوم و کل جلد سوم را مصاحب در انتشار نهایی آن دخالتی نداشت»
از مصاحب کتابهای آنالیز ریاضی، که نخستین اثر در زمینه آنالیز است و به زبانهای بینالمللی ترجمه شده است، فرهنگ جغرافیایی؛ مدخل منطق صورت در دایرهالمعارف فارسی؛ تئوری مقدماتی اعداد، به بازار کتاب عرضه شده است که کتاب آخری پس از انقلاب موفق به أخذ جایزه بهترین کتاب سال در ایران شد.
دکتر مصاحب بعد از کنارهگیری از دائرهالمعارف فارسی تمام عمر خود را وقف ریاضیات کرد به نحوی که در 21 مهر سال 1358، هنگامی که، آخرین صفحه کتاب عظیم تئوری مقدماتی اعداد را از چاپخانه گرفته بود، غلطگیری نمود، سکته کرد و از صندلی فرو افتاد در حالی که قلم در میان انگشتان فسرده وی جای داشت.