تلاش مشترک ایران و تاجیکستان به ثمر رسید؛ ثبت جهانی «جشن مهرگان» و «ساز رباب» در یونسکو / مهرگان همسنگ نوروز است!

به گزارش سرویس خبر پایگاه خبری سوفیانیوز، جشن تاریخی مهرگان در شرایطی در میراث معنوی یونسکو به ثبت رسید که سالها بود پرونده آن در یونسکو نهایی نمی‌شد. دلیل‌ این بود که کارشناسان یونسکو می‌گفتند این جشن بیش از آنکه ایرانی باشد در تاجیکستان گرامی داشته می‌شود. وزیر گردشگری و میراث فرهنگی ایران در این بازه گفت که «مهرگان در باور ایرانیان همسنگ نوروز است.» نهایی شدن ثبت مشترک مهرگان از سوی ایران و تاجیکستان به باور کارشناسان یونسکو می‌تواند فرصتی برای بقای این جشن کهن در ایران باشد، چنانچه هم اکنون نیز مهرگان در گوشه و کنار ایران به ویژه توسط جامعه زرتشتیان ایران و شماری از مردم در شمال کشور جشن گرفته می‌شود. رفت و برگشت‌های مکرر مهرگان به یونسکو نوزدهمین جلسه کمیته بین‌دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس در پاراگوئه به دو پرونده «جشن مهرگان» و «هنر ساختن و نواختن رباب» روز چهارشنبه 14 آذر، چهارم دسامبر، برای ثبت در یونسکو رای مثبت داد.

این پرونده با مشارکت ایران، افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان تهیه و تدوین شده بود. رباب با نام پارسی «رواوه» بیش از هزار سال قدمت دارد. بیژن کامکار از نوازندگان شناخته شده ساز رباب در ایران است. پرونده «جشن مهرگان» چندین سال در صف انتظار مانده بود. این پرونده پیش‌تر سال 1401 پیشنهاد شده بود که ثبت آن محقق نشد. پرونده «جشن مهرگان» ‌سال 1399 نیز برای ثبت به یونسکو معرفی شده بود که در آن دوره هم برگشت خورد. پرسش و ابهام درباره برگزاری جشن مهرگان در ایران کارشناسان یونسکو پرسش‌هایی درباره برگزاری این جشن در ایران مطرح کرده و در این باره ابهام‌هایی داشتند. آنها می‌گفتند این جشن در تاجیکستان باشکوه‌تر و مفصل‌تر از ایران برگزار می‌شود. در نهایت این پرونده مشترک به نام ایران و تاجیکستان به ثبت رسید. مهرگان در باور ایرانیان همسنگ نوروز است سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اعلام این خبر تاکید کرد: «این جشن در باور ایرانیان همسنگ نوروز است. تاریخ و تبار طولانی دارد. این جشن در آغازین ماه پاییز همراه با برداشت محصولات کشاورزی و شکرانه الهی است. نوعی همبستگی ادیان الهی است، در جامعه ای که دارای تکثر قومی و مذهبی است.»