سوفیانیوز
سوفیانیوز: بست‌های دم چلچله‌ای، شاهکاری از مهندسی هخامنشیان است که بدون ملات، سنگ‌های عظیم تخت جمشید را به هم متصل کرده‌اند. این فناوری که با فلزات سرب و آهن اجرا شده، نشان از نوآوری و تمدن پیشرفته ایرانیان باستان دارد.
به گزارش پایگاه خبری سوفیانیوز، شاهکار بست‌های دم چلچله‌ای که در تخت جمشید دیده می‌شود، یکی از جلوه‌های هنری و مهندسی بی‌نظیر هخامنشیان است. این بست‌ها که بدون نیاز به ملات و تنها با استفاده از فلزات، سنگ‌های عظیم آهکی را به هم متصل می‌کردند، نشانی از دانش و فن‌آوری پیشرفته ایرانیان در آن زمان بود. استفاده از بست‌های فلزی مانند سرب و آهن در سنگ‌کاری، روشی بود که نه تنها سازه را محکم و پایدار می‌ساخت، بلکه به معماری سازه نیز جلوه‌ای خاص می‌بخشید. این تکنیک خاص در ساخت و ساز، سبب شد که تخت جمشید نه تنها به عنوان مرکز سیاسی و فرهنگی ایران، بلکه به عنوان نمادی از دستاوردهای معماری ایرانیان باستان شناخته شود.
بست‌های دم چلچله‌ای، به شکلی طراحی شده بودند که مانند یک کلید بین دو سنگ عمل می‌کردند. شکل خاص این بست‌ها، به سنگ‌ها اجازه می‌داد که به طور کامل به یکدیگر قفل شوند و جابه‌جایی یا لغزش نداشته باشند. این فناوری به گونه‌ای بود که ساختمان‌های بزرگ و سنگین با دقت و استحکام فوق‌العاده‌ای بنا می‌شدند و در برابر تغییرات زمانی و بلایای طبیعی مقاوم باقی می‌ماندند. این تکنیک در سازه‌هایی مانند کاخ‌ها و معابد تخت جمشید به وضوح مشاهده می‌شود و بازتاب‌دهنده درک عمیق ایرانیان از اصول مهندسی و فیزیکی سازه‌ها است.
اختراع بست‌های دم چلچله‌ای توسط ایرانیان باستان، نشانی از توانمندی نیاکان ما در اختراعات و نوآوری‌های مهندسی بوده است. این روش نوین که بعدها الهام‌بخش تمدن‌های دیگر شد، نشان می‌دهد که ایرانیان از دانش پیشرفته‌ای در زمینه متریال و ساخت و ساز برخوردار بودند. استفاده از فلزات مانند آهن و سرب در بست‌ها، نه تنها نشان‌دهنده دسترسی به مواد اولیه مناسب بود، بلکه گواه بر تکنیک‌های پیشرفته در ذوب و شکل‌دهی فلزات نیز محسوب می‌شود.
به طور کلی، زمانی که بسیاری از تمدن‌های دیگر هنوز در حال ساخت سازه‌های ساده و ابتدایی بودند، ایرانیان با بهره‌گیری از بست‌های دم چلچله‌ای و فناوری‌های مشابه، آثاری ماندگار و بی‌نظیر همچون تخت جمشید خلق کردند. این دستاوردها، نه تنها در حوزه مهندسی و معماری، بلکه در شناخت بهتر مواد و استفاده بهینه از منابع طبیعی، نمادی از تمدن پیشرفته‌ای بود که ایرانیان در آن زمان دارا بودند.
