سوفیانیوز
سوفیانیوز: جام جهاننما یا جام جم، جامی اسطورهای است که جمشید شاه با آن میتوانست وقایع جهان را ببیند. این جام، نمادی از دانش و قدرت و پیوند انسان با اسرار طبیعت بود و در ادبیات و فرهنگ ایران، تجلیگر بصیرت و آگاهی عمیق است.
به گزارش سرویس تاریخ پایگاه خبری سوفیانیوز، جام جهاننما یا جام جم، یکی از افسانههای مشهور و اساطیری ایران است که در متون قدیمی مانند شاهنامه فردوسی و دیگر آثار تاریخی و ادبی ایرانی به آن اشاره شده است. این جام را به جمشید، پادشاه افسانهای ایران، نسبت میدهند و اعتقاد بر این بود که او میتوانست از طریق این جام وقایع جهان را ببیند و بر آن نظارت کند. به بیان دیگر، جام جهاننما به نوعی آینه جادویی یا ابزار پیشبینی و نظارت تبدیل شده بود که جمشید به کمک آن اسرار و رخدادهای پنهان را مشاهده میکرد.
این جام بهعنوان نمادی از دانش و حکمت بهشمار میرفت و برخی معتقد بودند که جمشید به واسطه این دانش توانسته است به مقام خدایی و قدرتهای خارقالعاده دست یابد. در افسانهها آمده که جام جم از جنسی ویژه و جادویی ساخته شده بود و با مواد گرانبها تزیین شده بود تا نهتنها ابزار قدرت جمشید بلکه نشانهای از شکوه و جلال او باشد. این جام سمبل ارتباط بین انسان و عالم غیب و دانش مخفی شده در طبیعت بود و اغلب به عنوان تجلیگر حقایق کیهانی در نظر گرفته میشد.
با گذر زمان، جام جهاننما بهعنوان یک نماد اسطورهای در فرهنگ ایران باقی مانده و به نوعی در هنر و ادبیات نیز نمودی از این مفهوم جادویی و اسرارآمیز دارد. شاعران و نویسندگان در دورههای مختلف، از جمله در دوران اسلامی، بارها به این جام اشاره کرده و آن را با مفاهیم معنوی و عرفانی پیوند دادهاند. در این تفاسیر، جام جم میتواند به عنوان تمثیلی از چشم بصیرت انسان در نظر گرفته شود؛ چشمی که میتواند حقیقت و رازهای پنهان را ببیند و ادراک کند.
در مجموع، جام جهاننما بهعنوان بخشی از میراث اسطورهای ایران، نمادی است که مفاهیمی چون قدرت، دانش، و توانایی شناخت اسرار عالم را در خود جای داده است. با وجود اینکه این جام در واقعیت فیزیکی وجود ندارد، اما تصویر ذهنی و خیالانگیز آن در باورها و داستانها همچنان زنده است. جام جم، به عنوان یک سمبل اسطورهای و عرفانی، همواره به ما یادآوری میکند که دستیابی به دانایی و بصیرت نیازمند آگاهی عمیق و پیوند با طبیعت و جهان پیرامون است.